سکینه شریفیان - گروه سلامت در بلایا و فوریت ها، دانشکده سلامت، ایمنی و محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
زهره قمیان - گروه سلامت در بلایا و فوریت ها، دانشکده سلامت، ایمنی و محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
حسین درخشان - سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر
مرتضی سلیمی - سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر

تلفات انسانی بدترین پیامد حوادث به خصوص تصادفات رانندگی است. آمار قربانیان حوادث در کشورهای در حال توسعه و حتی توسعه یافته در حال افزایش چشمگیر است. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت 2015، حوادث ترافیکی سالانه جان بیش از 1.2 میلیون نفر را در سراسر جهان می گیرد و نهمین علت مرگ را در بین همه گروه های سنی به خود اختصاص داده است و پیش بینی مشود این رتبه تا سال 2010 به رتبه هفتم برسد. سازمان جهانی بهداشت سال 2009، سالانه بیش از 27/1 میلیون نفر در اثر حوادث ترافیکی جان خود را ازدست میدهند و همچنین50 میلیون نفر دچار مصدومیت می شوند. علاوه بر این وقوع تصادفات جاده ای با تلفات انبوه نیز در کشور ایران در بین سال های 2011 تا 2015 حدود 215 کشته به همراه داشته است که این میزان تنها در اثر 10 تصادف جاده ای رخ داده به وقوع پیوست. البته الگوی مرگ و میر ناشی از حوادث ترافیکی در کشورهای پیشرفته با کشورهای درحال توسعه و فقیر متفاوت است در کشورهای توسعه یافته میزان مرگ و میر در هر صدهزار نفر 11مورد می باشد در حالی که در کشور ایران این میزان به 30 مورد در هر صدهزار نفر می رسد. ا اختلاف زیاد در عوارض ناشی از مصدومیت حوادث ترافیکی بین کشورهای با درآمد پایین و متوسط با کشورهای با درآمد بالا مستقیما به سطح مراقبت های فوری دریافت شده پس از حادثه دارد. در کشورهای با درآمد بالا ارائه مراقبت های فوری در صحنه حادثه و انتقال آن ها به مراکز درمانی توسط پرسنل آموزش دیده و تجهیزات پیچیده و تخصصی و وسایل نقلیه مناسب ارائه می شود. اما در کشورهای با درآمد پایین افرادی بدون آموزش مراقبت و هماهنگی این وظیفه را انجام می دهند مانند پلیس و رانندگان تاکسی و... .ارائه خدمات سلامتی در جاده های کشور جز وظایف اصلی فوریت های پزشکی در کشور می باشد و نقش جمعیت هلال احمر به عنوان نقش مکمل و ارائه دهنده خدمات اسکان و تغذیه و رهاسازی مصدومین در طول وظایف فوریت های پزشکی قرار می گیرد و وجود پایگاه های امداد و نجات جاده ای در کنار سایر ارگان های ارائه دهنده خدمات جاده ای می تواند باعث ارتقا ایمنی در سیستم حمل و نقل جاده ای شود. عملیات امداد و نجات یکی از مهمترین اصول واکنش اضطراری است و باید در زمانی کوتاه بعد از رخداد حادثه آغاز شده وبا سرعت ادامه یابد تا افراد بیشتری نجات یابند. با توجه به این که عملیات امداد و نجات فعالیتی زمان بر و مخاطره آمیز می باشد ، لازم است امکانات لازم در مراکزی مشخص تعبیه شوند. سازمان هلال احمر نیز متولی اصلی امداد و نجات در کشور می باشد بنابراین مکانیابی مراکز امداد و نجات جمعیت هلال احمر بسیار ضروری به نظر می رسد. استان های شمالی کشور نیزبه عنوان محورهای پرتردد کشورو شرایط اقلیمی نامساعد در برخی از زمان ها؛ بیشترین تصادفات جاده ای را دارا هستند بنابراین به منظور کاهش نرخ تصادفات جاده ای شناسایی نقاط حادثه خیز(نقاطی با فراوانی بیش از 3 تصادف مشابه) از طریق روش های تعیین فراوانی، نرخ تصادف، شدت تصادف و...امکان پذیر است. طی این سال ها استفاده از فناوری GIS در انالیز تصادفات جاده ای بسیار موثر بوده است. به منظور کاهش تصادفات تمام گزارشات مربوط به تصادفات باید در اختیار پژوهشگران قرار گیرد در غیر اینصورت هر محقق تنها بانک اطلاعاتی مخصوص به خود را برای تحقیق خود خواهد داشت. GIS سیستمی متشکل از نرم افزار و سخت افزار و روش هایی است که جهت حمایت، مدیریت و تحلیل و نمایش دادها برای حل مشکلات مدیریتی و برنامه ریزی پیچیده، طراحی شده است. اطلاعات زیادی در مورد تصادفات جاده ای در قالب گزارشات ماهانه و سالانه موجود است ولی این اطلاعات به تنهایی دید درستی در اختیار سیاستگزاران قرار نمی دهد.سیسستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان سیستمی بی نظیر در خصوص ارتباط دادن این اطلاعات خطی و جدا از هم شناخته شده است. GIS ابزاری است که جهت نشان دادن توزیع تصادفات در شبکه جاده ای و تمرکز آن ها در نقاطی خاص نقشه تولید می کند. اگر چه ابزارهای زیادی برای شناسایی نقاط مخاطره امیز وجود دارند ولی این ابزار برای نشان دادن نقاط و تحلیل موارد دارای مشکل بسیار کاربردی است.2مطالعه حاضر به منظور بررسی وضعیت مکانیابی پایگاه های امداد و نجات جمعیت هلال احمر در استان مازندران براساس شناسایی مکان های حادثه خیز با استفاده از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام گردید