علی منظم اسماعیل پور - استادیار گروه جغرافیا دانشگاه پیام نور واحد کاشمر
عقیل بیات - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی کاشمر،

در معماری و شهرسازی پایدار یکی از راهبردهای مهم توجه به اقلیم منطقه و راهکارهای مطابق با شرایط اقلیمی است . این نوشتار بیان می دارد که بین راهکارهای معماری در طراحی اقلیمی بافت مسکونی کم ارتفاع مناسباتی وجود دارد و رعایت آن ها دستیابی به الگوهای مناسب اقلیمی را میسر می سازد . اقلیم مورد نظر مطالعه معتدل است که مهم ترین عوامل تأثیر گذار آن بر معماری ، رطوبت بالای هوا و خاک و همچنین میزان زیاد بارندگی است. روستای پایین ده ( بخش مرکزی مشهد از توابع دهستان میان ولایت ) در مهم ترین معیارهای اقلیمی همچون زاویه تابش آفتاب ، دما ، رطوبت هوا ، وزش باد و میزان بارندگی انتخاب شدند . از طریق تجزیه و تحلیل اقلیمی و بررسی تطبیقی و قیاسی نمونه ها ، اصول حاکم بر الگوهای بهینه اقلیمی برای بافت مسکونی کم ارتفاع استنباط می شود که در بخش نتایج مقاله آورده شده است . براساس نتایج، سامان یابی غیر متمرکز و پراکنده ابنیه در بافت را می توان شرط لازم در دستیابی به الگوی مناسب اقلیمی برشمرد و سایر راهکارها تا حد زیادی تابع این امر هستند. در بافت های با تراکم کم، بهره گیری از نور جنوب خورشید و نسیم مطلوب ساده تر است . همچنین فضای سبز می تواند برخی راهکارهای اقلیمی را تسهیل کرده و در راستای شرایط بهینه اقلیمی مؤثر باشد.

اقلیم ، الگوهای مناسب اقلیمی ، روستای پایین ده ، توسعه روستایی ، توسعه کالبدی ، توسعه پایدار