عالیه سعادت پور - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب دانشگاه صنعتی اصفهان
منوچهر حیدرپور - دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه صنعتی اصفهان
مهدی پورآباده ای - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب و خاک دانشگاه تهران

از مشخصه های جریان روباز در کنترل آلودگی، ضرایب پخشیدگی آشفته هستند. افزایش این ضرایب در راستای سه محور، عامل رقیق سازی و افزایش تبادل مواد با بستر جریان و به طور کلی باعث کاهش طول اختلاط کامی می باشد. به منظور بررسی تغییرات نسبت عرض به عمق روی ضریب اختلالط عرضی، آزمایشاتی در کانالی شیشه ای به طول 7 متر، عرض 0/32 متر و ارتفاع 0/35 متر انجام شده است. جریان به صورت یکنواخت و عمق جریان در 5-15 سانتی متر توسط دریچه کنترل در پایین دست کانال کنترل می گردید. پس از حصول جریان توسعه یافته در کانال، در ترازی بالاتر از لبه کانال از یک مخزن هوایی حاوی محلول رقیق شده نمک با غلظت معلوم به عنوان ماده ردیاب استفاده شد. غلظت ها در 4 مقطع و در هر مقطع در حدود 27 نقطه اندازه‌گیری گردید. ضریب اختلاط عرضی با استفاده از روابط ساده شده معادله بقای جرم، برای نسبت های مختلف عرض به عمق بررسی شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل های آزمایشگاهی نشان داد که با افزایش نسبت عرض به عمق، انتقال از طریق جریان های ثانویه افزایش می یابد که باعث افزایش سرعت پخش می گردید، در نتیجه در سرعت ثابت، مقدار ضریب اختلاط عرضی با افزایش عمق جریان برای کانال مورد نظر افزایش می یافت.

ضریب اختلاط عرضی، آلودگی، نسبت عرض به عمق