مسعود احمدی افزادی - عضو هیئت علمی رشته ادیان و عرفان دانشگاه آزاد اسلامی تهران شمال
راضیه معافی - دانشجوی دکتری ادیان و عرفان دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

از آنجا که یکی از مباحث مهم در جامعه شناسی دین در عصر جدید، بررسی رابطه ادیان مختلف با یکدیگر است که در پارادایم های مختلف از گفتگو میان ادیان تا جنگ بین ادیان بررسی می شود، مقاله حاضر دیدگاه شوآن و هانتینگتون را مورد تحلیل و بررسی قرار داده است . شوآن دین معرفتی را موضوعی اصلی و محوری در فرهنگ و تمدن بشری می داند و بر خلاف بعضی فلاسفه متجدد غربی برای آن احترامی بنیادین و اساسی قائل است. نیایش و ارتباط دائم با خدا برای وی رسالت اساسی بر روی زمین است. بنابراین نه تنها به تعامل و گفتگو باورمند است بلکه اساساً همه میان راه های شریعتی را متصل به آزاد راه معرفت می داند در حالیکه هانتینگتون برای اثبات نظریه پر بحث برخورد تمدن ها دین مبتنی بر این میان راه ها را از جمله دلایل اصلی برمی شمارد و معتقد است وجوه اختلاف میان تمدن های مختلف نه تنها واقعی بلکه امری اساسی است و تمدن های مختلف با مؤلفه هایی همچون تاریخ، زبان، فرهنگ، سنت و بویژه دین و مذهب از یکدیگر تمایز و تخالف می یابند. این اختلاف اساسی برداشت ناشی از نوع نگاه این هر دو به کارکرد دین در جامعه است.

وحدت متعالی ادیان، اصول حکم خالده، شوآن، هانتینگتون، برخورد تمدن ها، معرفت ، شریعت