دانیال داودی - دانشجویی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول
رضا پول تنگری - دکتر پول تنگری عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول

روش های مختلفی جهت تغییر شکل پلاستیک شدید در فلزات مورد استفاده قرار می گیرد، فرآیند اکستروژن در کانال های زاویه ای با سطح مقطع برابر (ECAE) به عنوان یکی از روش های تغییر شکل پلاستیک شدید بوده که دارای کاربردهای فراوانی در این ضمینه می باشد. فرآیند ECAE در آلیاژ آلومینیوم 6061 منجر به ایجاد مواد نانو ساختاری با خواص مکانیکی فوق العاده می گردد. مزیت این روش نسبت به سایر روش های تغییر شکل پلاستیک شدید این است که ابعاد کلی نمونه تغییرات کمی پیدا می کند. در این مطالعه فرایند ECAE بر روی نمونه های مختلف صفحه ای شکل آلیاژ آلومینیوم 6061 با ابعاد mm 103.25 ×104.56×12.51 25 c° انجام گرفته است. این نمونه ها در دمای c 529° و به مدت 10 ساعت آنیل انحلالی شده و سپس در کوره سرد شدند. فرآیند ECAE با استفاده از روش BC که در آن نمونه 90° بین پاس ها چرخانده می شود، انجام شد . فرآیند ECAE برای 6 مرحله روی نمونه ها انجام شد و در نهایت خواص مکانیکی نمونه ها مورد بررسی قرار گرفت . علاوه بر این ماکزیمم مقدار استحکا تسلیم و استحکام کششی نهایی نمونه ها پس از 4 پاس از فرایند ECAE به ترتیب 213.75% و % 264.52 نسبت به نمونه اولیه که تحت این فرآیند قرار نگرفته رشد داشته است. این در حالی است که در پاس های بالاتر میزان استحکام تسلیم و استحکام کششی نهایی نمونه ها رشد اندکی داشته و به سمت عدد ثابتی میل می کند. مقدار ازدیاد طول تا شکست نمونه ها پس از 6 پاسECAE به % 9.73 رسیده است که کاهش 64.64% رانسبت به حالت عدم اطمینان فرآیند ECAE نشان می دهد. سختی نمونه ها نیز پس از 4 پاس ECAE به مقدار 191.93 % افزایش داشته است . اما در پاس های پنجم و ششم به ترتیب % 10.06 و % 11.48 رشد نسبت به پاس چهار داشته است که به سمت عدد ثابتی میل می کنند.

آلیاژ آلومینیوم 6061 ، تغییر شکل پلاستیکی شدید، نانو ذرات، اکستروژن در کانال های زاویه ای با سطح مقطع یکسان