هدیه سلطانپور - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مخاطرات طبیعی دانشگاه تهران
مهدی زارع - استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله

مفهوم سرمایه اجتماعی ریشه در روابط اجتماعی نوع بشر دارد و به نوعی محصول جامعه بشری است. امروزه این امر مسلم است که رسیدنبه جامعه ایی با تاب آوری بالا، معیارهای جهان شمول و بستر مناسب برای زیست اجتماعی تنها با وجود عامل سرمایه اجتماعی تحقق مییابد. در مباحث سرمایه اجتماعی مواردی از قبیل مشارکت و همکاری محلی بین افراد و گروه ها، اعتماد محلی، توسعه شبکه ای و میزانپذیرش تصمیمات نهادی در جامعه اهمیت زیادی دارند که میتوانند، در توانایی جوامع جهت مدیریت مخاطره و کاهش ریسک مفید واقعشوند. یکی از روش های نوین کاهش ریسک مخاطرات طبیعی چه قبل و چه بعد از وقوع مخاطره مشارکت و همکاری میان افراد بااستفادهاز سرمایه اجتماعی است که منجر به بهبود اوضاع جامعه می شود. این همکاری ها از رفتاری، روانی و عاطفی تا اقدامات ملموس را شاملمی شود در واقع سرمایه اجتماعی به مفهوم مشارکت و حس مسئولیت افراد جامعه به عنوان عاملی کلیدی در کاهش مخاطرات طبیعیمطرح می شود. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی در پی تبیین نقش بالقوه سرمایه اجتماعى در کاهش ریسکمخاطرات (قبل و بعد از وقوع) و تقویت احساس مسئولیت اجتماعی با ذکر مثال هایی از سونامی ( 2011 )ژاپن و طوفان ( 2005 ) کاترینا و ... وهمچنین مروری بر سرمایه اجتماعی در تجربیات رخدادهای طبیعی در ایران می باشد. هدف از این پژوهش نشان دهنده جایگاه رفتارهایافراد در پیشگیری از خطر و مشارکت و همیاری افراد یک جامعه در بازسازی و ساماندهی هرچه بهتر شهر و بازماندگان است.

سرمایه اجتماعی، ریسک، مخاطره، مخاطرات طبیعی