علی چکام - کارشناس شیمی، دانشگاه گیلان
محسن آبادیان - کارشناس فرماندهی عملیات در حریق و حوادث، دانشگاه علمی کاربردی هلال احمر گیلان
مجید نظری فشتالی - کارشناس ارشد میکروبیولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان

حوادث و بحران های CBRN بسیاری در یک قرن اخیر در جهان رخ داده است که پیامدهای این بحران ها بسیاری از جوامع را مدت ها زیادی درگیر مقابله کرده است. کشته شدن 270000 نفر تنها در روز بهماران اتمی در هیروشیمای ژاپن، 580000 کشته از اهالی چین و کره بر اثر شیوع طاعون و وبا توسط ارتش ژاپن در جنگ جهانی دوم، افنجار سال 1379 م. در تأسیسات نظامی سوردلاسک شوری و مرگ هزاران نفر بر اثر باکتری سیاه زخم و قریب به 20000 کشته بر اثر بمباران شیمیایی عامل اعصاب توسط ارتش بعث عراق در جنگ تحمیلی تنها بخشی از این حوادث می باشند که دریک قرن اخیر رخ داده است. از دیدگاهی دیگر بسیاری از کارشناسان وقوع بیشتر بحران های CBRN را در آینده اذعان داشته اند که می تواند بعد وسیعی از جامعه جهانی را درگیر نماید. با این وجود بسیاری از جوامع نگاه دور یا ناممکنی به این بحران ها دارند و برخی دیگر نیز توانایی مقابله با آن را نداشته و شناخت کامل، استراتژی مناسب، تجهیزات و امکانات لازم تنها در اختیار چند کشور پیشرفته می باشد. از این رو توجه به مدیریت بحران های CBRN و تأکید بر لزوم ایجاد بستر مناسب از بعد آموزش و پیشگیری، مقابله و بازسازی و عادی سازی از موارد بسیار مهم در مواجهه با این نوع بحران ها می باشد.

مونیتورینگ، پسماند CBRN استراتژی، مدیریت بحران