افشین ابراهیمی - عضو هیئت علمی پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی- فرهنگی

بلافاصله پس از زلزله بم، حادثه در هم ریختن ارگ به عنوان یک فاجعه فرهنگی ملی قلمداد شد. در سازمان میراث فرهنگی کشور از روزبعد از حادثه، ستاد نجات بخشی میراث فرهنگی بم تشکیل گردید تا نخستین تجربه مدیریت بحران در میراث فرهنگی با اتکاء به خردجمعی و بسیج امکانات موجود شکل گیرد. صدور بیانیه بم را که حاصل اجماع نظر گروهی از برجسته ترین کارشناسان جهانی و کارشناسانبرجسته صاحب نظر در امر مرمت در ایران بود باید اولین دستاورد ستاد نجات بخشی بم به حساب آورد. این بیانیه پس از برگزاری یکگردهمائی بین المللی که به مدت چهار روز از 29 فروردین تا 1 اردیبهشت 1383 مطابق با 17 تا 20 آوریل 2004 در بم برگزار شد از طرفشرکت کنندگان صادر گردید و طی آن، راهبردهای اضطراری، کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت برای حفاظت از میراث فرهنگی بم موردتوصیه قرار گرفت. به فاصله کوتاهی پس از زلزله، بم و منظر فرهنگی آن در فهرست میراث جهانی در خطر به ثبت رسید. بم تنها شهریاست که منظر فرهنگی آن در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده و از این حیث، منحصربفرد و مایه مباهات است. بر این اساس، تمام آثارحائز ارزشهای تاریخی و فرهنگی در محدوده این اثر میراث جهانی که بالغ بر 23000 هکتار می باشد، اعم از طبیعی یا مصنوع و ملموس یاناملموس مشمول حفاظت و پاسداری هستند. در حد فاصل آبان 85 تا فروردین 86 در قالب 6 نشست و با حضور 18 ارگان، طرح جامعمدیریت بم و منظر فرهنگی آن تهیه گردید. در تاریخ اسفند 88 ، طرح جامع مدیریت بم و منظر فرهنگی آن در شورای عالی معماری وشهرسازی کشور به تصویب رسید و برای اجرا به مسئولین استانی و محلی ابلاغ گردید. در تیر ماه 1392 این اثر میراث جهانی بواسطهعملکرد حفاظتی مناسب از فهرست میراث در خطر خارج شد.

منظر فرهنگی، محوطه میراث جهانی، بم، مدیریت بحران