علی اکبر نژاد - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه سیستان و بلوچستان
علی واعظ طبسی - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه سیستان و بلوچستان
حسین میرکی اناری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه سیستان و بلوچستان

امروزه مسائل روستایی از جمله کاهش جمعیت، فقر روستاییان، عدم وجود زمینه های اشتغال در روستاها، ضعف و کمبود امکانات و خدمات در روستاها و مهاجرت سیل آسا و بی رویه روستائیان به سوی شهرها، توجه برنامه ریزان و مسوولان را به خود جلب نموده است.. به همین دلیل شناخت و بررسی امکانات و توانایی ها و در پی آن تعیین سطوح توسعه یافتگی نواحی روستایی نخستین گام در فرایند برنامه ریزی و توسعه چنین نواحی به شمار می رود. هدف کلی این مقاله، تعیین سطوح توسعه یافتگی نواحی روستایی دهستان بیاض شهرستان انار می باشد. در این راستا براساس رویکرد توسعه همه جانبه، با استفاده از 38 شاخص که در قالب، برخورداری از شاخص های زیربنایی، شاخص های آموزشی_فرهنگی، شاخص های اقتصادی و شاخص های جمعیتی می باشد؛ به شناسایی و اولویت بندی روستاهای مورد نظر می پردازد. جامعه آماری روستاهای بالای 20 خانوار در دهستان و حجم نمونه 8 روستا است. روش تحقیق، استفاده از منابع اسنادی و مطالعات میدانی، به کارگیری مدل ویکور به منظور رتبه بندی و نیز نرم افزارهای EXCEL برای تهیه و تحلیل نمودارها و نقشه ها می باشد. نتایج این پژوهش نشان می دهد، تفاوت ها و نابرابری هایی در سطح توسعه یافتگی روستاهای بخش مورد نظر وجود دارد؛ که تناسب بسیار بالای را با عامل جمعیت ساکن در روستا دارد. براین اساس روستای بیاض و محمدآباد ساقی با بیشترین تمرکز جمعیت در به ترتیب رتبه های اول و دوم و روستاهای گیتی آباد و مهدی آباد با کمترین جمعیت در رتبه های پایانی قرار دارد؛ که این میزان تفاوت بیانگر عدم تناسب روستاهای مورد مطالعه با سطح تعادل توسعه همه جانبه روستایی است.

سطوح توسعه یافتگی، رویکرد توسعه همه جانبه روستایی، دهستان بیاض، مدل ویکور