بابک لشکرآرا - دانشجوی دکتری سازه های آبی دانشگاه شهید چمران اهواز
منوچهر فتحی مقدم - دانشیار دانشکده علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز
سیدمحمود کاشفی پور - دانشیار دانشکده علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز

پیش بینی دقیق ابعاد حفره آبشستگی در پایین دست سازه های هیدرولیکی از جمله سرریز های جامی شکل، به دلیل پیچیدگی های ناشی از بررسی همه جانبه و همزمان جریان حاوی آب و رسوب و اعمال کلیه متغیرهای مؤثر در پدیده آبشستگی به سادگی میسر نمی باشد. ابعاد حفره آبشستگی اغلب با استفاده از معادلات تجربی تعیین می گردد که این روابط در محدوده خاصی از داده ها و شرایط آزمایش پاسخگو می باشد. از آنجایی که ساخت مدل فیزیکی مشکلات و محدودیت هایی به همراه دارد و معمولا در تعیین نگاشت میان پارامترهای مؤثر بر آبشستگی نمی توان اثر دقیق همه پارامترها را در نظر گرفت، لذا در مقاله حاضر بهینه یابی ابعاد حفره آبشستگی برای مجموعه ای از مشاهدات آزمایشگاهی محققین قبلی طراحی گردیده است. در این تحقیق از سیستم تطبیقی عصبی - فازی بهره گیری شده و نتایج آن با معادله حاصل از روش رگرسیون غیر خطی بین داده های مشابه و همچنین فرمول های تجربی پیش بینی حداکثر عمق آبشستگی مقایسه گردیده است. نتایج این تحقیق حاکی از دقت و برتری قابل ملاحظه سیستم تطبیقی عصبی - فازی با حداکثر خطای 5/2 درصد نسبت به نتایج حاصل از معادله رگرسیون غیرخطی و فرمول های تجربی با حداکثر خطای به ترتیب 12/42 و 14/05 درصد می باشد.

آبشستگی، سیستم تطبیقی عصبی - فازی ANFIS ، رگرسیون غیر خطی