مهدیه روان بخش - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران، دانشگاه اراک
نازنین شاه کرمی - عضو هیئت علمی گروه عمران دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه اراک

سدهای خاکی با ذخیره میلیون ها متر مکعب آب، یکی از مهمترین سازه ها در جهان محسوب می شوند که بروز خرابی در آنها منجر به خسارات جانی و مالی هنگفتی خواهد شد. با توجه به استعداد لرزه خیری بالا در بیشتر مناطق کشور ایران، ضرورت مطالعه رفتار سدهای خاکی تحت بارگذاری زلزله بسیار مهم به نظر می رسد. به کمک تحلیل دینامیکی امکان پیش بینی رفتار سدهای خاکی تحت شرایط بارگذاری لرزه ای فراهم می شود. سدخاکی فرخی قائن از نوع سدهای خاکی ناهمگن با هسته قائم رسی و در منطقه ای با خطر لرزه خیری بسیار زیاد قرار گرفته است. برای تحلیل دینامیکی سدخاکی فرخی از تحلیل دینامیکی معمول با استفاده از 3 شتاب نگاشت اصلی و 7 شتاب نگاشت مقیاس شده استفاده شده است. تحلیل دینامیکی با استفاده از روش معادل خطی برای محاسبه پاسخ سد به شتاب نگاشت های ورودی، تغییر مکان ماکزیمم، تغییر مکان ماندگار، شتاب تاج سد و تغییرات فشار آب حفره ای ناشی از وقوع زمین لرزه در محیط نرم افزار Geo-Studio صورت گرفته است. نتایج حاصل از تحلیل دینامیکی سدخاکی نشان می دهد 1- تغییر مکان ماندگار ناشی از ماکزیمم زمین لرزه محتمل بیش از مقادیر مجاز می باشد و سد در صورت وقوع این زمین لرزه ناپایدار می شود. 2- بررسی شتاب تاج سد پس از وقوع زمین لرزه با شتاب نگاشت های مقیاس شده نشان می دهد با وجود اینکه شتاب ماکزیمم در هر 7 شتاب نگاشت مساوی می باشد، تغییرات شتاب در ارتفاع سد برای هرکدام از این شتاب نگاشت ها متفاوت است. علت این امر را می توان در متفاوت بودن محتوای فرکانس رکوردهای اعمالی دانست.

سدخاکی، زلزه، تحلیل دینامیکی، روش معادل خطی، تغییر مکان، فشار آب حفره ای، شتاب تاج سد