رامتین ایمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد ،واحد تبریز،دانشگاه آزاد اسلامی ،تبریز ، ایران
محمدرضا ناهیدی امیر خیز - استادیار ،گروه اقتصاد،واحد تبریز،دانشگاه آزاد اسلامی ،تبریز ،ایران

آزادسازی تجاری و گسترش حجم تجارت، علاوه بر اثرات مستقیمی که بر توسعه ی انسانی دارد، از طریق ارتقای رشد اقتصادی، باعث بهبود در شاخص های توسعه انسانی می شود. رشد اقتصادی منتج شده از گسترش حجم تجارت نیز، باعث دسترسی بهتر افراد به خدمات آموزشی و بهداشتی شده و توسعه ی انسانی را ارتقا میدهد. . از آنجا که تجارت، اثرات ناهمگونی بر اقتصاد کشورهای مختلف، با توجه به درجه ی توسعه یافتگی شان، خواهد داشت، لذا در این تحقیق با تمرکز بر کشورهای در حال توسعه، که ایران هم در این گروه است، بر آن شدیم تا به بررسی این موضوع بپردازیم که تاثیر جهانی شدن بر توسعه انسانی در ایران چگونه است. به این منظور، از شاخص توسعه انسانی که هر سال توسط سازمان ملل متحد منتشر می گردد به عنوان معیاری برای نشان دادن سطح توسعه یافتگی کشورها و برای جهانی شدن از نسبت مجموع صادرات و واردات به تولید ناخالص داخلی به عنوان معیاری برای درجه باز بودن تجاری و همچنین از سرمایه گذاری مستقیم خارجی به عنوان معیاری برای اندازه گیری حجم تجارت استفاده شده است. داده های مورد استفاده در این بررسی برای کشور ایران در دوره ی زمانی 1393-1357 به دست آمده است و مدل رگرسیون مورد نظر نیز در قالب الگوی خود توضیح با وقفه های گسترده (ARDL) می باشد. نتایج حاصل شده، گویای تأثیر معنی دار آزادسازی تجاری و افزایش حجم سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر روی شاخص توسعه ی انسانی در ایران است.

شاخص توسعه ی انسانی؛ درجه باز بودن تجاری؛ سرمایه گذاری مستقیم خارجی ؛،تولید(درآمد)ناخالص ملی