عبدالعباس جعفری - عضو هیأت علمی بخش مهندسی بیوسیستم، دانشگاه شیراز
احسان تاتار - دانش آموخته کارشناسی ارشد بخش مهندسی بیوسیستم، دانشگاه شیراز

رفتار سیالات طی فرآوری در اثر تغییر در قوام و ترکیب ماده به علت انجام عملیاتی مانند حـرارت دادن، مخلـوط کـردن، سـرد کردن و ... تغییر مینماید. در این راستا گرانروی یک عامل مهم برای ارزیابی کیفیت در اغلب مواد است. برای اندازهگیری گرانروی از دستگاههای لزجتسنج استفاده میشود که به طور مستقیم و حسی در تماس با مواد هستند. کار کردن با این دستگاهها زمانبـر، پرهزینه، تحت تاثیر عوامل انسانی و در مواردی نیازمند کالیبرهسازی دورهای میباشد. در تحقیق حاضر سعی شده است بـا اسـتفاده از تکنیکهای پردازش تصویر گرانروی سیالات تعیین شود. با توجه تولید صنعتی شیره خرما و با نگاه صنعتی بـه ایـن پـژوهش از شیره خرما به عنوان ماده مورد آزمایش استفاده شد. ابتدا بوسیله یک دستگاه اندازهگیری متداول مقادیر گرانروی شـیره خرمـا در 5سطح دما و در 6 سطح غلظت اندازهگیری شد و رفتار حاکم بر شیره مورد بررسی قرار گرفت. با مطالعات انجام شده مشـخص شـد که رفتار شیره خرما با قانون توان قابل بیان است و میتوان پارامترهای این معادله را تعیین کرد. از شکل ریزش شیره خرما در دمـا و غلظتهای یاد شده عکسبرداری شد و با استفاده از ویژگیهای استخراج شده از عکس های مذکور و با به کارگیری شبکههـای عصبی، پارامترهای قانون توان تعیین گردیدند. در نهایت نتایج بدست آمده نشان داد که به وسـیله تکنیـک هـای پـردازش تصـویر گرانروی سیال (شیره خرما) را میتوان بصورت بلادرنگ و با دقت بالا تعیین کرد.

استخراج ویژگی، شهد، غلظت، لزجت، ماشین بینایی