فرزانه دریکوند - دانشجوی دکتری علوم و صنایع غذایی , گروه علوم و صنایع غذایی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد سبزوار ، سبزوار ، ایران
سیدعلی مرتضوی - عضو هیئت علمی ، گروه علوم و صنایع غذایی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد سبزوار ، سبزوار ، ایران
امیرحسین الهامی راد - عضو هیئت علمی ، گروه علوم و صنایع غذایی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد سبزوار ، سبزوار ، ایران
اکرم شریفی - عضو هیئت علمی ، گروه علوم و صنایع غذایی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد قزوین ، قزوین ، ایران

مان ها (شیرابه های قندی ) به عنوان یکی از محصولات فرعی مراتع و جنگل ها از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند .تنوع اقلیمی و پوشش غنی فون و فلور در کشور ایران سبب ظهور مان هایی منحصر به فرد با فرمولاسیون خاص و مکانیسم تولید پیچیده شده که از قدیم الایام مورد توجه حکمایی چون ابن سینا قرار داشته و اثرات متنوع و شفابخش آن ها در طب سنتی کاربرد داشته است.شکر تیغال یکی از مان های مهم ایران ، حاصل فعالیت سخت بالپوشانی از جنس Larinus Spp. بر روی گونه های چندی از جنس Echinopsاست که در طب سنتی ایران از این گیاه نه تنها برای درمان تب و یبوست استفاده می شود بلکه برای گلو درد ، آنفولانزا و برخی عفونت های ویروسی و باکتریایی استفاده می شود و دلیل آن تاثیرات تقویت کننده سیستم ایمنی اش است.در این تحقیق به منظور غنی سازی شیر و تولید محصولی جدید با ویژگی های فرا سودمند از مان گیاهی شکر تیغال در سه سطح 5 ، 10 و 15 درصد استفاده گردید و سپس خصوصیات حسی شیر فرموله شده با شکر تیغال توسط آزمون حسی و تست هدونیک 5 نقطه ای مورد بررسی قرار گرفت .طبق نتایج مشخص شد که افزودن شکرتیغال تاثیر معنی داری ( P<0.05 )روی تمامی خصوصیات حسی داشته است ، بطوریکه شیر فرموله شده با 15 درصد شکر تیغال بیشترین پذیرش کلی را در بین فرمولاسیون های تهیه شده نشان داد.

مان گیاهی ، شکر تیغال( Trehalla Manna )، شیر ، فراسودمند ، ویژگی های حسی