لادن بصیری - دانشجوی دکتری علوم و صنایع غذایی ، پژوهشکده علوم و صنایع غذایی، مشهد، ایران
قدیر رجب زاده - دانشیار شیمی، گروه نانوفناوری، پژوهشکده علوم و صنایع غذایی، مشهد، ایران.
آرام بستان - استادیار صنایع غذایی، گروه نانوفناوری، پژوهشکده علوم و صنایع غذایی، مشهد، ایران.

نانووزیکول های لیپیدی(نانولیپوزوم و نیوزوم) در صنایع مختلف از جمله صنایع غذایی برای محافظت و رهایش غذا-داروها بکار برده میشوند. طبیعت و نوع لیپیدهای بکار گرفته شده و روشهای ساخت بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی این حامل ها اثر دارند. در روش های معمول نگرانی از احتمال حضور باقی مانده های حلال در محصول نهایی بوجود می آید که میتواند بر پایداری و پتانسیل سمی شدن آنها اثر گذارد. هدف این پژوهش بررسی روش های تولید نانووزیکول های لیپیدی بالاخص روش های بی نیاز از حلال در تهیه آنها بعنوان جایگزینی برای روش های معمول و مرسوم میباشد. از جمله میتوان به روش حرارت دهی، مظفری، حباب و میکروفلایدایزر اشاره کرد. در روش بی نیاز از حلال، حرارت دهی، پس از هیدراسیون مواد سازنده دیواره در دمای محیط، اعمال حرارت در دماهای بالای Tc لیپیدها صورت میگیرد که ا نرژی لازم برای جهت گیری دیواره های متورم شده را فراهم میآورد.ذراتی در محدوده نانو با شاخص بس پاشیدگی پائین و درصد بدام اندازی بالا که با ادغام بموقع مواد زیست فعال با دیواره در حال جهت گیری میسرمیشود به این روش تولید میگردند. با حضور باقی مانده حلال های سمی در نانووزیکول های لیپیدی، بکارگیری آنها در صنعت غذا مشکلاتی را بهمراه دارد. در روش های بی نیاز از حلال، این وزیکول ها با صرف هزینه تولیدی کمتر در مقیاس صنعتی و با قابلیت استفاده مستقیم در مواد غذایی و دارویی تهیه میگردد.

نانووزیکول های لیپیدی، روش تولید بدون حلال، روش حرارت دهی، روش میکروفلایدایزر