آلاله نیکوئی - دانشجوی کارشناسی ارشد تکنولوژی مواد غذایی، گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد
محمد حجت الاسلامی - استادیار گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد
جواد کرامت - دانشیاره گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
حسین کیانی - استادیار گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران

استفاده از ترکیبات زیست فعال در بخش های مختلف تجاری مانند صنایع دارویی، مواد غذایی و مواد شیمیایی مورد توجه واقع شده است که نیاز به مناسبترین روش و استاندارد برای استخراج این اجزای فعال از مواد گیاهی دارد. همواره روش های مرسوم جدید و متعددی تاسیس شده اما تاکنون هیچ روش واحدی به عنوان یک روش استاندارد برای استخراج ترکیبات زیست فعال از گیاهان در نظر گرفته نشده است. بازده تمام روش های متعارف و غیرمتعارف استفاده شده عمدتا بستگی به پارامترهای ورودی بحرانی، فهم ماهیت ماتریس گیاهی، شیمی ترکیبات زیست فعال دارد. مطالعات انجام شده ی کمی و کیفی بر روی ترکیبات زیست فعال از مواد گیاهی عمدتا در انتخاب مناسب روش استخراج تکیه میکند. استخراج که نخستین گام است نقش مهم و حیاتی در نتیجه ی نهایی دارد که روش استخراج گاهی اوقات به عنوان تکنیک های آماده سازی نمونه نامیده می شود. روش های کروماتوگرافی و اسپکترومتری روش هایی آسان برای تجزیه و تحلیل ترکیبات زیست فعال است که موفقیت در استخراج به روش ها، پارامترهای ورودی و ماهیت دقیق قسمت های گیاهی دارد. عوامل موثر در فرآیندهای استخراج به خواص ماتریس گیاه، حلال، دما، فشار و زمان بستگی دارد. پیشرفت کروماتوگرافی و آگاهی در مورد محیط زیست دو عامل مهم برای توسعه فرایند استخراج غیر متعارف هستند.افزایش استخراج از فرایندهای مختلف منجر شده است. الحاق و توسعهی روشهای ترکیبی نیز با توجه به ویژگی مواد گیاهی و انتخاب ترکیبات باید مورد بررسی قرار گیرد است. این بررسی با هدف بحث در مورد تکنیک های گوناگون استخراج همراه با مکانیسم اساسی برای استخراج ترکیبات زیست فعال از گیاهان دارویی دارد

متدهای استخراج، ترکیبات زیست فعال، گیاهان دارویی، مکانیسم فرایند استخراج، استخراج غیر متعارف