رضا بهنام - گروه علوم و صنایع غذایی، واحد قوچان، دانشگاه آزاد اسلامی، قوچان، ایران
ریحانه احمدزاده قویدل - گروه علوم و صنایع غذایی، واحد قوچان، دانشگاه آزاد اسلامی، قوچان، ایران

در صنعت از روغن ها در مقادیر زیادی استفاده می شود. برای جلوگیری از اکسیداسـیون و تولیـد رادیکـال هـای آزاد از آنتـی اکسیدان های سنتزی استفاده می شود که اثرات نامطلوبی برای سیسـتم بیولوژیـک بـدن دارنـد. پـژوهش هـای زیـادی بـرای شناسایی ترکیبات طبیعی به عنوان آنتی اکسیدان صورت می گیرد و روش های مختلفی برای استخراج آنتـی اکسـیدان هـای طبیعی استفاده می گردد که اکثرا بازده پایین دارند و کارامد نیستند. فناوری جدید اولتراسـوند و فراصـوت تـاثیرات زیـادی در افزایش میزان استخراج عصاره دارد. مزیت های اصلی استفاده از امواج صوتی شامل افزایش بازده استخراج، سینتیک1 سـریعتر، استفاده در محدوه زیادی از حلال ها و استخراج آسان ترکیبات حساس به حرارت است. گیاه هیپوستس دارای ترکیبات فنلیک زیادی می باشد و در نتیجه دارای خاصیت آنتی اکسیدانی بالایی می باشد. هدف از این پژوهش تاثیر فناوری نوین امواج دهـی توســط اولتراســوند بــر اســتخراج ترکیبــات فنلــی و بــازده اســتخراج عصــاره از گیــاه هیپوســتس گونــه Hypoestes Sanguinolenta، به روش پاسخ سطح بود. در این پژوهش، بهینه سازی فرآیند استخراج ترکیبـات فنلـی و بـازده اسـتخراج گیاه هیپوستس توسط فناوری اولتراسوند در 2 فاکتور و 3 سطح که شامل 13 آزمون است، توسط روش سطح پاسخ انجام شد. برای بهینه سازی فرآیند در آزمون ها 2 فاکتور زمان( 20،30،40 دقیقه) و دما( 40، 50، 60 درجه سانتی گراد) مـورد بررسـی قرار گرفت. نتایج حاصل از آنالیز آماری جهت تعیین حالت بهینه آزمون حاکی از آن بود که شرایط بهینه، زمان 39/69 دقیقـه و دمای 59/34 می باشد.مقدار ترکیبات فنل کل و بازده استخراج در نفطه بهینه به ترتیب 6974/13 و 3/93474 میلـی گـرم در 100 میلی لیتر عصاره گزارش شد که در مقابل استخراج با حلال تنها افزایش چشم گیری مشاهده گردید.

ترکیبات فنلی، فراصوت ، آنتی اکسیدان، گیاه هیپوستس، .Hypoestes Sanguinolenta