غلامرضا جانباز قبادی - دکترای آب و هواشناسی و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور
امان محمد کمالی - کارشناس ارشد هواشناسی کشاورزی اداره کل هواشناسی استان گلستان
بهرام قلی زاده - کارشناس ارشد هواشناسی کشاورزی اداره کل هواشناسی استان مازندران
مریم نیکزاد فر - دانشجوی دکترای هواشناسی، دانشگاه علوم و تحقیقات تهران

امروزه تغییر اقلیم و اثرات آن از مهم ترین مواردی است که جامعه بشری با آن رو به رو است. لذا بررسی پارامترهای اقلیمی در دوره های زمانی مختلف می تواند راهکار مفیدی برای تصمیم گیری های مدیریتی مناسب تر در این زمینه باشد. بخشی از مطالعات در رابطه با تغییر اقلیم به ارزیابی آثار و پیامدهای این پدیده در آینده در مربوط می گردد. برای پیش بینی بلند مدت اقلیمی روش های گوناگونی وجود ندارد یکی ازاین روش ها استفاده از مدل های گردش عمومی جو می باشد. در مطالعه حاضر به بررسی اقلیم در دوره مشاهداتی و دوره 2045-2016 و تغییرات نیاز آبی گیاه برنج استان مازندران در شهرستان آمل در دوره مشاهداتی و دوره سه دهه آتی پرداخته شده است. برای این کار از داده های روزانه ایستگاه هواشناسی سینوپتیک آمل در دوره 2015-2001 و همچنین خروجی مدل Hadcm3 در دوره پایه و در دوره 2045-2016 تحت سناریوی انتشار A2 استفاده شد. نتایج نشان داد میانگین ماهانه دمای کمینه و بیشینه در شهرستان آمل در سه دهه آتینسبت به دوزه آماری به ترتیب به اندازه 0/4 و 0/3 درجه سلسیوس افزایش خواهد داشت. براساس برونداد مدل، در دوره 4 ماهه رشد گیاه برنج در دوره 2045-2016 میزان بارش به میزان 11/4 میلی متر نسبت به دوره مشاهداتی افزایش می یابد. دمای حداقل و حداکثر نیز در دوره مذکور نسبت به دوره مشاهداتی به ترتیب به میزان 0/5، 0/3 درجه سلسیوس افزایش می یابد. مقدار kc در 10، 20، 30، 40، 50، 60، 70، 80، 90 روز پس از نشاءکاری به ترتیب 1/0، 1/07، 1/13، 1/18، 1/23، 1/22، 1/19، 1/13، 1/02 لحاظ گردید. سپس به کمک نرم افزار CROPWAT مقادیر تبخیر تعرق پتانسیل و نیاز آبی در مراحل مختلف رشد گیاه برنج در شهرستان آملدار دوره پایه و سه دهه آتی محاسبه شد.

اقلیم آینده، نیاز آبی، CROPWAT، گیاه برنج، شهرستان آمل