مهسا حبیب زاده - کارشناس ارشد منابع طبیعی- آبخیزداری

منابع طبیعی هر کشور یکی از ثروت های عمومی آن کشور تلقی می شود، لذا ارزیابی پروژه های آبخیزداری، امروزه یکی از مسائلی است که در کشورها باید به منظور برنامه ریزی های آتی در خصوص طرح های اجرایی و مدیریت منابع طبیعی انجام گیرد. در این تحقیق برای ارزیابی اثرات فعالیت های آبخیزداری انجام شده یکی از زیرحوزه های آبخیز سیاهپوش استان اردبیل انتخاب شده است. در این زیر حوزه فعالیت های آبخیزداری مانند: 133 بند اصلاحی (خشکه چین، سنگی-ملاتی و گابیونی) و 257 هکتار عملیات بیولوژیکی (بذرپاشی، بذرکاری، کپه کاری و...) حوزه انجام شده است. جهت انجام این تحقیق، نقشه های پایه از منطقه در نرم افزار GIS تهیه و اطلاعات مورد نیاز استخراج شده است. طی پروفیل برداری طولی از آبراهه ی اصلی این منطقه و ترسیم آن در نرم افزار Excel، شیب خالص آبراهه 6/2 درصد بدست آمد که در مقایسه با حالت قبل از اجرای عملیات 0/4 درصد کاهش یافته است. دبی پیک ویژه و همچنین رواناب سالانه به ترتیب 16 و 10/3 درصد کاهش یافته است. بررسی زمان تمرکز در این منطقه نیز نشانگر افزایش 2/84 درصد بوده است. همچنین میزان غلظت متوسط رسوب خروجی اندازه گیری شده در ایستگاه رسوب سنجی کوزه تپراقی واقع در خروجی حوزه، 58 درصد کاهش این پارامتر را بعد از عملیات آبخیزداری نشان داد. با توجه به مطالب فوق و نتایج به دست آمده اثرات عملیات آبخیزداری در این منطقه مثبت ارزیابی شد.

آبخیزداری، ارزیابی، رواناب، رسوب، زمان تمرکز، GIS