عبدالحمید دهواری - عضو هیئت علمی دانشگاه زابل. استادیار گروه مرتع آبخیزداری
رضا محمودی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری ،دانشگاه زابل
میثم امیری - عضو هیئت علمی دانشگاه زابل، پژوهشکده تالاب بین المللی هامون، گروه مدیریت منابع آب

حوزه آبریز دشت جیرفت بخشی از حوزه غربی جازموریان است که در جنوب ایران و در استان کرمان قرار گرفته است برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی آبخوان دشت جیرفت موجب افت سطح ایستابی این آبخوان گردیده است که به طور کلی حفاظت و کنترل منابع آب به ویژه آبخوان دشت ها از نظر کمی و کیفی یکی از مهمترین اصول مدیریت بهینه و بهره برداری منابع در این حوزه آبخیز می باشد. هدف مطالعه حاضر مکان یابی عرصه های مناسب پخش سیلاب در دشت جیرفت است؛ که برای این منظور از لایه های اطلاعاتی همچون تراکم شبکه زهکشی، توپوگرافی، سنگ شناسی، پوشش گیاهی، کاربری اراضی، خاک شناسی و شیب مورد استفاده قرار گرفت. ابتدا لایه های اطلاعاتی مورد نیاز مرتبط با اهداف پژوهش در محیط نرم افزار ArcGIS به فرمت رستری تبدیل شد. سپس با به دست آوردن ارزش فازی لایه های اطلاعاتی از طریق محاسبات ریاضی، ماتریس مقایسه های زوجی پارامترهای منتخب در مکان یابی پخش سیلاب در دشت جیرفت با استفاده از روش FAHP و نظرات کارشناسی به منظور تعیین وزن معیارها تشکیل شد. با توجه به نتایج به دست آمده از بین هفت پارامتر، پارامتر شیب با وزنی معادل 327 / 0 بیشترین وزن را به خود اختصاص داد. و دشت های آبرفتی مناطق کاملاً مناسب برای پخش سیلاب منطقه محسوب می شوند که در بخش جنوب و جنوب شرقی و به میزان محدودی در بخش شرقی و به مقدار بسیار محدودی، در بخش غربی قرار دارند.

مکان یابی، پخش سیلاب، ArcGIS ، FAHP ، شیب، دشت جیرفت