زهرا سادات مشیراستخاره - دکترای جامعه شناسی، عضو هیئت علمی دانشگاه؛ مشاور شهردار تهران در امور بانوان
فاطمه زم - دکترای تخصصی روان شناسی، عضو هیئت علمی دانشگاه)نویسنده مسئول(

بی شک جامعه سالم نیازمند سلامت نسبی شهروندان آن است؛ لذا همه سازمان ها و نهادهایی که به گونه ای با سلامت فرد و جامعه سروکار دارند باید برای پیشگیری، درمان و ارتقاء سطح بهداشت روان آن، از خدمات تخصصی مشاوره و روان شناختی بهره ببرند. بهره گیری از خدمات مطلوب روان شناختی و مشاوره ای برای تأمین سلامت روان، اتخاذ شیوه های مطلوب در مقابله با فشارهای درونی و تنش های ناشی از بزه و جرم در زندانیان امری ضرورری است. ارائه خدمات روان شناختی به افراد آسیب دیده روانی اجتماعی از آن حیث ضروری است که به عنوان یک عامل اثرگذار و اصلی در پیشگیری از خطرات و آسیب ها در محیط زندان و بعد از آزادی در محیط جامعه عمل می کند. در واقع حق قانونی شهروندان است که بتوانند به هنگام نیاز با اعتماد کامل و اطمینان خاطر به روان شناس و مشاور واجد صلاحیت و دارای پروانه اشتغال از مرجع قانونی علمی-حرفه ای مراجعه کنند. این در حالی است که زندانیان به دلیل محبوس و محدود بودن علیرغم نیاز روان شناختی شدید، نمی توانند از این خدمات بهره بگیرند، لذا حضور روان شناسان و مشاوران متخصص و دارای صلاحیت حرفه ای با علاقمندی، دانش، مهارت و پشتکار کافی همراه با نگرش های انسانی و اسلامی و آگاه به مسائل قانونی و فرهنگی در سرتاسر زندان های کشور ضروری است. از سوی دیگر، آن دسته از متخصصان که برای این امر انتخاب و گزینش می شوند، علاوه بر دارا بودن ویژگی های ذکر شده لازم است به چالش های خاص زندان ها مثل مسائل قانونی، تصمیم گیری ها، مداخلات روان شناختی در بحران، اصول رازداری، محدودیت های رازداری و ارزش های قومی- فرهنگی در کار با زندانیان، آگاهی و اشراف کامل پیدا کنند. چرا که ارائه خدمات حمایتی روان شناختی خصوصا برای افراد آسیب پذیر دارای حساسیت های خاصی است که اگر به آن بی توجهی شود، می تواند تهدیدی دو جانبه برای روان شناس و فرد محبوس ایجاد کند. با توجه به اهمیت و ضرورت وجود چارچوبی مدون و ساختار یافته برای کار با زندانیان، نویسندگان این مقاله قصد دارند با در نظر گرفتن آئین نامه اجرایی سازمان زندان های کشور، قوانین بانکوک در کار با زندانیان)مصوب ۲۰۱۱ نظام نامه اخلاق سازمان نظام روان شناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران) 1385 (، اصول اخلاقی روان شناسی و نظام نامه رفتاری انجمن روان شناسی امریکا APA,2002 نظام نامه اخلاقی و استانداردهای عملکرد مشاوره ای انجمن مشاوره امریکا ) CCA,1999 (، نظام نامه اخلاقی انجمن مشاوره کانادا ) CCA,1999 (، نظام نامه اخلاقیو عملکرد مشاوران، انجمن مشاوره بریتانیا ) BAC,1998 (،به توصیف، تبیین و تشریح اصول اخلاق حرفه ای در مشاوره و روان درمانی زندانیان با تأکید بر ارزشهای دینی و فرهنگی بپردازند. هدف این مطالعه، افزایش آگاهی متخصصان بهداشت روان مستقر در زندان ها در خصوص اصول اخلاق حرفه ای مشاوره و درمانگری در حوزه سلامت زندانیان می باشد که این امر، می تواند به توانمند ساختن آنها و بهبود عمکرد آنان و رضایت همه جانبه منجر شود

اخلاق حرفه ای فرهنگی و دینی،مشاوره و روان درمانی، زندانیان زن