سید معصوم افضلی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های هیدرولیکی، دانشگاه آزاد اسلامی،واحد یاسوج،گروه مهندسی عمران،یاسوج، ایران
سعید خرم - استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرودشت،گروه مهندسیعمران،مرودشت،ایران

پدیده آبشستگی در اثر اندرکنش جریان سیال و رسوب به وجود می آید و سبب ایجاد گودال هایی در اطراف سازه های هیدرولیکی می شود. این امر به نوبه خود موجبات خرابی این سازه ها را فراهم می کند. حوضچه های آرامش از جمله این نوع سازه ها می باشند که آبشستگی موضعی ناشی از سرعت بالای جریان و گردابه های ایجاد شده در اثر پرش هیدرولیکی, باعث ایجاد گودال در پایین دست آنها می شود. این گودال ها در برخی از موارد باعث ایجاد شکست های برشی یا تراوش از زیر حوضچه ها می شود کهموجبات خرابی حوضچه را فراهم می کند . تحقیق در زمینه بررسی برخی از عوامل موثر بر میزان آبشستگی در پایین دست حوضچه های آرامش مثل تاثیر دبی, عدد فرود جریان, زمان و... از جمله مسائلی است که در این تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد . همانگونه که از نمودار ها مشخص است مقدار فرسایش در یک لحظه زمانی مشخص با افزایش دبی زیاد می شود. همچنین با افزایش دبی، سرعت فرسایش در لحظات اولیه نیز افزایش می یابد. دلیل این دو پدیده را می توان، افزایش تنش برشی روی دانه های رسوب در اثر افزایش دبی و سرعت جریان دانست. همچنین با افزایش دبی تاثیر جریان های گردابی ناشی از پرش هیدرولیکی روی مصالح فرسایش افزایش می یابد که به تبع آن میزان فرسایش نیز افزایش می یابد.

آبشستگی، حوضچه های آرامش ، مطالعه آزمایشگاهی، پرش هیدرولیکی