تحولات جمعیت شهر و معضلات ناشی از آن بر نظام شهری ( مطالعه موردی شهر اردبیل )

افزایش جمعیت شهرى به ویژه در کشور هاى در حال توسعه، این شهرها را با چالش هاى مهمى از نظر زیست محیطى مواجه کرده است، مسائلی مانند آلودگى هوا، نبود سرزندگى و آلودگى آب، خاک و محیط زیست عمومى و ...از جمىه معضلات نظام اکولوژیکى محسوب مى شود. در پایدارى این نظام یکى از عناصر و عوامل بنیادى مولفه هاى جمعیتى است که باید در برنامه ریزى هاى اقتصادى-اجتماعى مورد توجه قرار گیرد. از جنبه نظرى این مقاله دومبناى فکرى را اساس کار قرار داده است. اول اینکه جمعیت شهرها به جهت رشد طبیعى، افزایش اثر مهاجرت و توسعه محدوده شهر، ادغام آبادی هاى اطراف آنها در آن و ایجاد شهرک ها و شهرهاى جدید پیوسته افزایش می یابد. دوم اینکه، در پایدارى یا ناپایدارى شهرها به عنوان یک سیستم یا نظام اجتماعى، پنج عامل جمعیت، محیط، تکنولوژى، نظام یاسازمان و شرایط اجتماعى _روانى اثر دارند که از بین آنها عامل جمعیت یکى از عوامل اصلى است. روش تحقیق این مقاله توصیفی – تحلیلی است. در این تحقیق ابتدا مولفه هاى دموگرافیکى ( زاد و ولد، مرگ و میر و مهاجرت ) مطالعه شده و از طریق بررسى آمار سرشمارى هاى نفوس و مسکن عوامل اصلى افزایش جمعیت شهر شناسایى شده اند و در نهایت براى شناخت پیامدهاى این افزایش جمعیت در نظام اکولوژیک شهر، معیارها و شاخص هاى اکولوژى شهرى، مورد مطالعه و تحلیل قرار گرفته اند. براساس یافته هاى تحقیق، مشخص شد که، سه مؤلفه، رشد طبیعى جمعیت، مهاجرت و ادغام روستاها مهمترین عوامل تأثیرگذار در افزایش جمعیت شهر اردبیل طى دوره ای اخیر بوده اند. پیامدهاى این افزایش جمعیت؛ کاهش سرانه هاى شهرى، آلودگى شدید رودخانه هاى واقع در شهر، افزایش تولید زباله، فاضلاب شهرى و نیز تغییر کاربرى اراضى کشاورزى بوده است.

Keywords:

افزایش جمعیت , مهاجرت , اکولوژى شهرى , توسعه شهرى , اردبیل