امیررضا بهره بر - باشگاه پژوهشگران جوان و استعدادهای درخشان دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج، ایران دانشجوی دکترای مهندسی آب، سازه های آبی
علی اکبر افشین - عضوهیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهدشت ، ایران دانشجوی دکترای مهندسی عمران سازه

برای تعیین ظرفیت تخلیه یک سیستم زهکش، لازم است قبلا مقدار دبی آب نشت یافته به بدنه و پی سد تعیین شود این کار در این تحقیق توسط یک مدل فیزیکی در آزمایشگاه صورت می گیرد. مدل فیزیکی یک سد خاکی همگن رو پی نفوذ ناپذیر یک نمونه آزمایشگاهی بوده که ارتفاع، عرض و شیب بدنه آن مشخص و مصالح ساخت آن به خاطر همگن بودن، دارای دانه بندی و جنس یکنواخت است. در این تحقیق در نظر داریم تا با ساخت یک مدل فیزیکی از سد خاکی همگن تحت مصالح خاکی شن و ماسه و خاک رس در یک فلوم آزمایشگاهی با تغییر دادن نوع سیستم زهکش در شرایط تغییر طول و ضخامت سیستم زهکش میزان نشت را مشاهده کنیم و مناسب ترین و اقتصادی ترین نوع سیستم زهکش را برای جلوگیری از نشت از بدنه و پی سد شناسایی کنیم. برای حل جریان نشت از بدنه سدهای خاکی از معادله لاپلاس استفاده می شود و از آن جا که حل معادله لاپلاس از طریق رسم شبکه جریان به روش ترسیمی و یا حل عددی دستی فرآیندی پیچیده و وقت گیر است، از نرم افزارهای رایانه ای استفاده می شود، در این طرح نیز به منظور حل معادله مذکور و تحلیل جریان نشت از بدنه، مدلی کامپیوتری در نرم افزار PLAXIS، که نرم افزاری با قابلیت بالا در زمینه مکانیک خاک است، ایجاد شد. در نهایت آنالیزهای مربوط به مدل آزمایشگاهی و نرم افزاری با یکدیگر مقایسه شد تا توانایی های مربوط به مدل آزمایشگاهی نسبت به PLAXIS در پیش بینی میزان نشت در داخل بدنه سد و زهکش مناسب تعیین گردد. امروزه برنامه های متعددی متناسب با نیازها و شرایط مختلف به بازار ارائه شده است.

نشت، سدهای خاکی همگن، سیستم زهکشی، PLAXIS، مصالح سیستم زهکش