شیما رفتاری - گروه زمین شناسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
محمد جوان بخت
حبیب اله ترشیزیان

دشت زوزن یکی از دشت های استان خراسان رضوی می باشد که در نزدیکی منطقه معدنی- صنعتی سنگان واقع شده است. از آنجائیکه به منظور تامین آب منطقه سنگان یکی از منابع آبی منطقه دشت زوزن می باشد، این دشت در تحقیق حاضر از نظر کیفیت منابع آب زیرزمینی مورد ارزیابی قرار گرفته است تا بتوان بر اساس اطلاعات بدست آمده، کیفیت آب برای مصارف مختلف را ارزیابی نمود. لذا جهت دست یابی به این هدف، 15نمونه آب از چاه های دشت برداشته شد و با توجه به آنالیز شیمیایی بدست آمده از داده ها در آزمایشگاه، و تجزیه و تحلیل های انجام شده درمحیط نرم افزار RockWorksو chemistry، نمودارهای مربوطه ترسیم گردید. براساس نمودار شولر نمونه های برداشت شده آب در رده کاملا نامطبوع، نامناسب و متوسط قرار دارد. قرار گیری این داده ها بر روی نمودار پایپر حاکی از این است که آب های زیر زمینی در این دشت دارای تیپ کلروره و رخساره سدیک به جز نمونه A5که دارای تیپ سولفاته و رخساره سدیک است. همچنین نمودار ویلکوکس نشان می دهد که تعداد 13نمونه درC4S4 و نمونه A5 در C3S3 و نمونه A14 درC3S4 قراردارد. از نظر صنعتی تمام نمونه ها رسوبگذار بوده و به جز نمونه های A5 (سخت) و A14 (نسبتا سخت) مابقی کاملا سخت می باشد که مناسب جهت استفاده در صنعت نیستند. از نظر کشاورزی فقط نمونه A5 قابل استفاده می باشد. اطلاعات بدست آمده نشان می دهد کیفیت منابع آب این دشت در حد بحرانی است و استفاده منابع آبی در صنعت که باعث افزایش برداشت از این منابع می گردد بحران زیست محیطی زیادی را در منطقه ایجاد می نماید.

آب زیر زمینی ، آبخوان ، زوزن، هیدروژئوشیمی