امیر علی نیا - گروه مهندسی شیمی، واحد قوچان، دانشگاه آزاد اسلامی، قوچان، ایران
حسین علیزاده گلستانی - گروه مهندسی شیمی، واحد قوچان، دانشگاه آزاد اسلامی، قوچان، ایران

امروزه بیشتر واحدهای لبنی، از فرآیند متداول لجن فعال به منظور تصفیه پساب های تولیدی خود استفاده می کنند. این روش دارای مشکلاتی همچون فضای اشغالی زیاد، وجود ذرات معلق در پساب خروجی، کیفیت پساب خروجی پایین و لجن تولیدی بالا می باشد. یکی از روش های بسیار مورد اعتماد که می تواند جایگزین روش متداول لجن فعال در واحدهای لبنی شود، روش بیوراکتور غشایی است. فرآیند بیوراکتور غشایی، به دلیل کیفیت بالای پساب خروجی، فضای اشغالی کم، عدم وجود ذرات معلق در پساب خروجی و لجن تولیدی پایین روشی بسیار مفید و کارا می باشد. در این تحقیق، کیفیت تصفیه پساب لبنی کارخانه لبنی پادراتوس با استفاده از میکروفیلتراسیون و اولترافیلتراسیون در فرآیند بیوراکتور غشایی مورد ارزیابی قرار گرفت و در نهایت نتایج به دست آمده با نتایج موجود از تصفیه این پساب با استفاده از روش متداول لجن فعال موجود در واحد لبنی پادراتوس، مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج به دست آمده از فرآیند بیوراکتور غشایی با غشای اولترا نشان دهنده کاهش 97.3 درصدی میزان COD، حذف 99.5 درصدی میزان کل جامدات معلق و راندمان کاهش 99.6 درصدی میزان کدورت بود. همچنین با استفاده از میکروفیلتراسیون، کاهش 94.2 درصدی میزان COD، 99 درصدی میزان کل جامدات معلق و 98.3 درصدی میزان کدورت، محقق گردید. در نهایت با مقایسه نتایج به دست آمده از این دو فرآیند و روش متداول لجن فعال مورد استفاده در واحد لبنی مذکور، مشخص گردید که کیفیت پساب خروجی از فرآیند بیوراکتور غشایی دارای ضریب اطمینان بالایی می باشد و می تواند با استفاده از فرآیندهای تکمیلی به منظور استفاده مجدد مورد مصرف قرار گیرد.

پساب لبنی، بیوراکتور غشایی، اولترافیلتراسیون، میکروفیلتراسیون، لجن فعال، پادراتوس