حمید عبائیان - کارشناس ارشد معماری دانشگاه هنر اصفهان، دانشکده معماری و شهرسازی، اصفهان
رامین مدنی - استادیار، دکتری تخصصی معماری، عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان
آرمین بهرامیان - استادیار، دکتری تخصصی معماری، عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان

مقدمه و هدف: موریانه ها برای زندگی نیازمند متعادل نگهداشتن دمای داخل آشیانه خود هستند. بدین منظور تپه موریانه به عنوان یک پوشش بینموریانه ها و محیط بیرون، این وظیفه را در فرم های گوناگونی انجام میدهد. این مقاله به بررسی نقش محیط در شکل گیری فرم های مختلف تپه موریانه بهمنظور ثابت نگهداشتن دمای داخل ساختمان آن می پردازد.روش بررسی: در این راه با استفاده از مطالعات زیست شناختی به تحلیل معماری از ساختمان تپه موریانه پرداخته می شود. جامعه پژوهش تپه هایموریانه اقلیم های گرم بوده که دارای ویژگیهای مهمی در تنظیم دمای داخلی تپه دارند. این داده ها از لحاظ معماری ساختمان تپه موریانه در مناطق مختلفآب و هوایی مورد بررسی قرار گرفته و تفاوتهای کالبدی موجود در بین تپه های مختلف در نقاط متعدد آب و هوایی بررسی و عوامل مهم در شکل گیریاین گوناگونی ها تشریح شدند. ابزار مورد استفاده مطالعات زیست شناسی و اقلیمی هستند که بر اساس دانش انرژی مورد تحلیل و پژوهش قرار گرفتند.یافته ها: اگرچه فرم های گوناگون موجود در ساختمان تپه های موریانه تنها به دلیل تنوع اقلیم های آب و هوایی نیست، اما این تنوع در فرم متناسب باویژگی های محیطی دما، رطوبت و تابش خورشید است. به عبارت دیگر کالبد ساختمان تپه موریانه متناسب با ویژگی های محیطی اطراف خود شکل گرفتهاست. این ویژگی های اقلیمی در نقاط گرم و سرد تأثیرات مختلفی را از لحاظ ارتفاع، جهت گیری، ضخامت جداره ها و شکل کلی تپه می گذارد.نتیجه گیری: نتایج نشان میدهد که گوناگونی در فرمها، هماهنگ با محیط پیرامون خود بوده و تفاوتی را در عملکرد اصلی تپه ایجاد نمی کند.همچنین نوع اکوسیستم نقش مهمی بر نوع کالبد تپه موریانه در مناطق آب و هوایی مختلف دارد.

تپه موریانه، اکوسیستم طبیعی، تهویه طبیعی