عبدالعلی ال بویه لنگرودی - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین
علیرضا نظری - استادیارگروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین

هم آیی یکی از عوامل انسجام متن است که توسط زبان شناسان متن به عنوان یکی از عناصر متنوارگیمطرح شده است. در هم آیی، واژگان متن که به هر دلیلی دارای نمود مشترک در بافت زبانی هستند باپراکندگی خود در سطح متن باعث انسجام بخشی به پیکره متن می شوند. هم آیی از طریقی مختلف همچونارتباط با موضوع خاص، تقابل، شمول مشترک، عضویت در مجموع های خاص و جز آن در متن دیدهمی شود، هر چه کاربرد هدفمند این عامل در متنی بیشتر باشد، خواننده موضوع اصلی و فرعی متن را به نحوبهتری دریافت می کند. متن نهج البلاغه نیز از این امر مستثنا نیست و سبک کاربرد این عامل در خطبه هاقابل تأمل است. کارکرد هم آیی در نهج البلاغه بیشتر معطوف به دو قسم ارتباط با موضوع معین و تقابلاست و این دو عامل نیز متأثر از زبان استعاری و سبک ادبی نهج البلاغه به شیوه های خاصی به کار رفته ودر تعامل با دیگر عوامل انسجامی مطرح شده از سوی «هالیدی» و «حسن» مشاهده می شوند. ضمن آ نکه بسامد هر یک از عوامل فوق نیز در آن معنادار است و به تقابلی از جهان خیر و شر و نیکی و بدی اشاره دارد.

نهج البلاغه، انسجام، ه مآیی، موضوع مشترک، تقابل