یدالله نصیریان - استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران
امین حاجی محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و حقوق دانشکده الهیات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

شاید امروزه عجین شدن احکام فقهی اسلام با اشعار فارسی چندان رایج نباشد، اما این تلفیق درشعر قدیم، به خصوص اشعار حافظ و مولانا خودنمایی می کند. اشعار این بزرگان در جوهر و ذات باکلام الهی سنخیت دارد و آنان برای بیان مافی الضمیر خود از هر وسیله ای، از جمله اصطلاحاتفقهی بهره برده اند. از آنجا که اسلام، به تصریح قرآن، کامل ترین شریعت آسمانی است؛ باید درمتن زندگی مردم قرار گیرد. از این روی در مقاله حاضر بانگرشی نو، به بررسی اصطلاحات فقهی-حقوقی غزلیات حافظ و مثنوی معنوی پرداخته شده است تا ژرفای احکام اسلامی و گستره وسیعنفوذ فقه بیش از پیش عیان شده و آفاقی نو فراروی پژوهندگان احکام اسلامی و اشعار ایرانی بازشود. نتیجه این مقاله نشان می دهد کلام این مردان الهی از صدر تا ذیل مملو از اشارات مستقیم وغیرمستقیم به آیات، روایات، احکام، قواعد و اصطلاحات فقهی است.

فقه، حقوق، غزل، مثنوی