ایرج امیری - استادیار گروه آناتومی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی همدان
محمد بربرستانی - دانشیار گروه آناتومی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران
احمدرضا دهپور - استاد گروه فارماکولوژی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران
مرضیه فریمانی - استادیار گروه زنان و مامائی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی همدان

حاملگی در مادران دیابتی دارای ریسک بالایی از نظر مشکلات زودرس نظیر سقطهای خودبخودی، تأخیردر مراحل اولیه رشد و نمو جنین و افزایش ناهنجاریهای مادرزادی می باشد. بنظر می رسد که افزایش سطحگلوکز خون با ایجاد اختلال درتولید نیتریک اکساید (NO) اثرات فوق را بوجود می آورد. هدف از انجام این مطالعه بررسی نقش نیتریک اکساید در جلوگیری از اختلالات تکاملی و آپوپتوزیس در جنینهای موش در مرحله پیشلانه گزینی به هنگام کشت در محیط کشت حاوی گلوکز بالا( ٣٠ میلی مول) می باشد.به منظور دست یابی به این هدف ، جنین های ٢ سلولی موش در محیطهای کشت حاوی گلوکز بالا و غلظتهایمختلف پیش ساز نیتریک اکساید ((L-arginine) و مهار کننده آن (L-NAME) به مدت ٩٦ ساعت در آزمایشگاه کشت داده شدند.در پایان وضعیت تکاملی آنها با استفاده از یک میکروسکوپ معکوس ارزیابی گردید سپس جنینها باتکنیک تانل نشاندار شده و توسط یک میکروسکوپ فلوئورسنس از لحاظ میزان آپوپتوزیس مورد بررسی قرارگرفتند. میزان نیتریک اکساید تولید شده توسط جنینهای گروههای مختلف نیز با اندازه گیری مقدار نیتریت موجوددر محیط پس از اتمام دوره کشت با استفاده از روش Greiss تعیین گردید. مقایسه نتایج بدست آمده پس از کشت جنین ها در گروههای مختلف نشان داد که افزایش غلظت گلوکز درمحیط از طرفی موجب کاهش تولید نیتریک اکساید شده و از طرف دیگر رشد و تکامل جنینها را در مرحله پیشلانه گزینی به تاخیر می اندازد و موجب افزایش آپوپتوزیس در آنها می گردد. در چنین شرایطی استفاده از L-NAME که تولید نیتریک اکساید را مهار می نماید عوارض فوق را تشدید می کند در حالیکه افزودن L-arginine به میزان 20-10 میلی مول بطور معنی داری باعث افزایش تولید نیتریک اکساید و بهبود پتانسیل تکاملی جنینها و کاهش آپوپتوزیس در آنها می گردد. با توجه به نتایج این مطالعه بنظر می رسد که استفاده از L-arginine موجب افزایش تولید نیتریک اکساید در شرایط هیپرگلیسمی شده واز اثرات مخرب هیپرگلیسمی بر روی جنین های پیش لانه گزینی می کاهد.

آپوپتوزیس ، گلوکز ، مرحله پیش لانه گزینی ، موش ، نیتریک اکساید