ناهید منوچهریان - استادیار گروه بیهوشی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی همدان
مهشید نیکوسرشت - استادیار گروه بیهوشی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی همدان
محمدعلی سیف ربیعی - استادیار گروه پزشکی اجتماعی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی همدان

مقدمه و هدف : از روشهای بیهوشی معمول مورد استفاده در جراحی سزارین ، بیحسی نخاعی می باشد که شایع ترین عارضه آنکاهش فشار خون است. هدف از این مطالعه مقایسه کاهش فشارخون در بیماران تحت جراحی سزارین با بیحسی نخاعی کهدزهای مختلف افدرین را بعنوان پیش دارو دریافت کرده اند ، می باشد.روش کار : این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی دوسوکور تصادفی شده می باشد که جامعه آماری آن بیماران کاندید عملجراحی سزارین انتخابی تحت بیحسی نخاعی می باشند . پس از ارائه توضیحات شفاهی به بیماران و اخد رضایت نامه کتبی ، تعداد76 بیمار بطور تصادفی در یکی از 4 گروه زیر مورد بررسی قرار گرفتند . به گروه اول 50 میلی گرم افدرین عضلانی ، گروهدوم 20 میلی گرم افدرین وریدی ، گروه سوم 10 میلی گرم افدرین وریدی و گروه چهارم 1میلی لیتر نرمال سالین عضلانی و 2میلی لیتر نرمال سالین وریدی تزریق گردید . داروها در حجم های م ساوی و شکل ظاهری یکسان بصورت عضلانی و وریدیتزریق می شد. به همه بیماران قبل از شروع مطالعه ، 500 میلی لیتر سرم رینگر تزریق شد . فشار خون و ضربان قلب بیمار پساز انجام بیحسی نخاعی با (1/5ml لیدوکائین 5%) هر یک دقیقه تا 5 دقیقه و پس از خروج نوزاد هر 5 دقیقه و از دقیقه بیستم هر10 دقیقه تا پایان عمل اندازه گیری و ثبت می گردید . افت فشار خون به کاهش بیش از 25 % فشار پایه یا فشار خون سیستولیککمتر از 90 میلی متر جیوه اطلاق می شد که با تزریق 10 میلی گرم افدرین وریدی درمان می گردید و در صورت لزوم نیزتکرار می شد. دفعات و زمان تجویز افدرین نیز یادداشت می گردید.نتایج : گروههای مورد مطالعه از نظر مقادیر پایه فشار خون سیستولیک و فشار متوسط شریانی و ضربان قلب تفاوت معنی دارینداشتند. میانگین فشار خون سیستولیک و فشار خون متوسط شریانی در گروه (IV(20 نسبت به گروه پلاسبو بالات ر بوده و تفاوت آنها نیز از نظر آماری معنی دار بود (p<0/05). شیوع هیپوتانسیون و نیاز به دوزهای کمکی افدرین برای درمان هیپوتانسیون در گروه (IV(20 و (IM(50 واضحا نسبت به گروههای پلاسبو و (IV(10 کمتر بوده و تفاوت آنها نیز از نظر آماری معنی دار بود.نتیجه نهائی : مصرف پروفیلاکتیک 20 میلی گرم افدرین وریدی یا 50 میلی گرم افدرین عضلانی بطور معنی داری در پیشگیری ازهیپوتانسیون ناشی از بی حسی اسپاینال در سزارین مؤثر است.

افدرین ، بیحسی نخاعی ، سزارین ، کم فشاری خون