احمد مرادی - استادیار گروه بیهوشی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی همدان
میسور البعلبکی - استادیار گروه بیهوشی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی همدان
مریم داودی - استادیار گروه بیهوشی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی همدان

مقدمه وهدف: الکتروشوک درمانی روش درمانی اجتناب ناپذیر در بسیاری از بیماران روانپزشکی می باشد. در حین الکتروشوکدرمانی تغییرات همودینامیک شدیدی ایجاد می شود که می تواند باعث عوارض خطرناکی به ویژه بر روی سیستم قلبی عروقیگردد، این تغییرات همودینامیک به خصوص در افراد مسن با بیماریهای زمینه ای قلبی می تواند منجر به اختلال ریتم قلب، ایسکمیو انفارکتوس قلبی گردد. مطالعه حاضر با هدف مقایسه تاثیر کلونیدین و پروپرانولول در تعدیل تغییرات همودینامیک پس ازالکتروشوک درمانی انجام گردید.روش کار : این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی دو سو کور قبل و بعد شاهد دار می باشد که بر روی 31 نفر از بیمارانII و ASA I بستری در بخش روانپزشکی بیمارستان سینای همدان که نیاز به الکتروشوک درمانی داشتند، انجام شد. به منظورافزایش دقت مطالعه و حذف فاکتورهای فردی مؤثر بر متابولیسم دارو، بیماران انتخاب شده در 3 نوبت مجزا و به فواصل 48ساعت، الکتروشوک درمانی دریافت کردند و دو ساعت قبل از هر بار شوک یکی از داروهای کلونیدین (0/2 میلی گرم) پروپرانولول( 40 میلی گرم) و پلاسبو(ویتامین C) به صورت خوراکی به آنها تجویز شد . و پس از هر الکتروشوک، شاخصهای همودینامیک شامل فشار خون سیستولیک ، دیاستو لیک، فشار متوسط شریانی، تعداد ضربان قلب و RPP (حاصلضرب فشار خون در ضربان قلب ) در 5 نوبت (بلافاصله قبل از شوک بلافاصله بعداز شوک ودردقایق یک، پنج وده دقیقه پس از شوک ) اندازه گیری و همراه نوار قلبی آنها در فرم اطلاعاتی مربوط به هر بیمار ثبت و با استفاده از نرم افزار SPSS9 تحلیل گردید. نتایج: یافته ها نشان داد که تجویز دارو در تعدیل تغییرات همودینامیک موثر بوده ودر گروه پروپرانولول اندکسهایهمودینامیک از ثبات بیشتری برخوردار هستند بطوری که میزان فشار خون سیستولیک ، دیاستولیک ومتوسط ونیز ضربان قلبو اندکس RPP به شکل معنی دار (P.V<0.001) پائین تر بوده ودر پاسخ به الکتروشوک کمتر افزایش یافته است.همچنین میزان بروز آریتمی در دو گروه برابر(6/5 درصد) و نسبت به گروه شاهد (48/4 درصد) بسیار کمتر بوده است. (P.V<0.001). نتیجه نهائی: به طور کلی می توان نتیجه گرفت که میزان بروز تغییرات همودینامیک و آریتمی به دنبال تجویز دارو (پروپرانولول یا کلونیدین ) در مق ا یسه با دارونما کمتر بوده و بین دو دارو ، پروپرانولول نسبت به کلونیدین توانایی بیشتری در پیشگیری ازتغییرات همودینامیک پس از الکتروشوک درمانی داشته واستفاده از آن جهت جلوگیری از این تغییرات توصیه می شود.

الکتروشوک ، تغییرات همودینامیک ، پروپرانولول ، کلونیدین