ایرج صالحی - استادیار گروه هوشبری دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی همدان
مصطفی محمدی - استاد گروه فیزیولوژی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز
امیر اسدی فخر - مربی گروه هوشبری دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی همدان

مقدمه و هد ف : بیماری دیابت یک اختلال متابولیک است که بدنبال کاهش در ترشح انسولین و یا مقاومت به عمل انسولین ایجادمی گردد . استرس اکسیداتیو حاصل عدم تعادل بین تولید رادیکالهای آزاد اکسیژن و ظرفیت دفاع آنتی اکسیدانی به شدت بادیابت و عوارض آن در ارتباط می باشد. هدف از مطالعه حاضر تعیین اثرات دیابت تجربی بر شاخص های استرس اکسیداتیو وتاثیر ورزش تردمیل بر آن در بافت قلب می باشد.روش کار: مطالعه تجربی کاربردی حاضر، بر روی 40 عدد موش صحرایی نر (20±200 گرم) که در چهار گروه (کنترل ، کنترل سالم ورزش کرده، دیابتی بدون ورزش و دیابتی ورزش کرده ) تقسیم شده بودند انجام گرف ت. دیابت بوسیله تزریق تک دوزاسترپتوزوتوسین( 50 میلی گرم به ازای هرگیلوگرم وزن بدن، داخل صفاقی) ایجاد گردید. مدت مطالعه 8 هفته و ورزش تردمیلبمدت 1 ساعت، 5 روز در هفته انجام شد. پس از پایان دوره ورزش، ابتدا حیوانات با تیوپنتال سدیم 50mg/kg) بیهوش، قلب خارج و بطن چپ در روی یخ جدا و در 80 - درجه سانتیگراد تا زمان آزمایش نگهداری گردید . قسمت رویی بدست آمده حاصل ازهموژنیزاسیون بافت قلب برای تعیین فعالیت آنزیمهای سوپراکساید دیسموتاژ (SOD)، گلوتاتیون پراکسیداز (GPX)، گلوتاتیون ردوکتاز (GR) و کاتالاز (CAT) بعنوان وضعیت آنتیاکسیدانی مورد استفاده قرار گرفت. همچنین میزان مالونیل دیآلدئید (MDA) بعنوان شاخص پراکسیداسیون لیپیدی و گلوتاتیون توتال بعنوان شاخص ظرفیت آنتیاکسیدانی بافت قلبی نیز اندازهگیری شدند.نتایج : القای دیابت با کاهش در میزان فعالیت آنزیم های گلوتاتی ون ردوکتاز و کاتالاز و عدم تغییر در فعالیت آنزیم هایسوپراکسیددیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز، در بافت قلب رت های دیابتیک نسبت به گروه کنترل همراه بود . همچنین القایدیابت موجب افزایش میزان MDA در گروه دیابتی نسبت به گروه کنترل گردید . ورزش در گروه دیابتی مو جب افزایش میزان MDA و فعالیت آنزیم های GR و CAT در بافت قلب رت های دیابتی ورزش کرده نسبت به گروه رت های دیابتی ورزش نکرده گردید. میزان گلوتاتیون توتال بافت قلب در تمامی گروهها یکسان بود.نتیجه نهایی : تردمیل اجباری با شدت متوسط دارای اثرات مضر بر سیستم قلبی- عروقی در دیابت به دلیل افزایش سطح MDAدر بافت قلب رتهای دیابتی ورزش کرده می باشد.

استرس اکسیداتیو ، پراکسیداسیون لیپیدی ، دیابت شیرین، ورزش تردمیل