فرزانه دلگشایی - استادیار گروه پوست دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
محمدرضا خاکزاد - عضو هیأت علمی گروه ایمونولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
کامران غفارزادگان - متخصص پاتولوژی
جمشید یوسفی - استادیار گروه کودکان دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

مقدمه و هد ف : زخم های مزمن هنوز یک مشکل جدی در بیماران مراجعه کننده به متخصصین پوست وجراحان پلاستیکمی باشد .دیابت یک علت شایع تاخیر و یا اختلال درترمیم زخم است . 15 % افراد مبتلا به دیابت دچار زخم اندام تحتانی میشوند.زخم های دیابتیک اندام تحتانی با موربیدیتی بالا همراه است .اسید رتینوئیک یک مشتق ویتامین A می باشد که اثر قابلتوجهی در پرولیفراسیون سلولی وتمایز پروتئین های خارج سلولی بافت همبند دارد .گزارشات در باره اثر آن درترمیم زخمکنتراورسیال است. بهمین منظور این مطالعه با هدف تعیین اثراسیدرتینوئیک بر ترمیم زخم در موش دیابتی انجام گرفت.روش کار : این مطالعه از نوع مورد-شاهدی می باشد که بر روی 48 رت نربا نژاد Wistar انجام شد .پس ازدیابتیک کردن حیوانات موش ها به دو دسته تقسیم شدند .در هر دو گروه یک زخم تمام ضخامت در سطح پشتی ایجاد شد .در گروه موردسطح زخم روزانه با لوسیون تره تینوئین 0/1% ودر گروه شاهد با نرمال سالین آغشته می شد . سپس ه ر دو گروه در روزهای 5 و 10 و 15 مورد بررسی ماکروسکوپی و بافت شناسی قرار گرفتند و اطلاعات بدست آمده با استفاده از آزمونهای آماری ANOVA و t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج: در بررسی ماکروسکوپی زخم ها در گروه تحت درمان با تره تینوئین ٫در روزهای پنجم ودهم در مقایسه با گروه شاهد تسریع در ترمیم زخم مشاهده شد .(به ترتیب P=0/002 و P=0.001) اما در روز پانزدهم این اثر قابل توجه نبود (P=0.212). دربررسی بافت شناسی در روز پنجم ٫در گروه مورد افزایش بافت جوانه ای وافزایش ضخامت اپیدرم و کلاژن مشاهده شد اما از نظر آماری قابل توجه نبود( به ترتیب P=0.417و P=0.999 و P=0.470) در روز دهم نیز این افزایش به طور نسبی وجود داشت اما از نظر آماری قابل توجه نبود( به ترتیب P=0.400 و P=0.999 و P=0.999) نتیجه نهایی : با توجه به نتایج به دست آمده مشاهده می شود که درمان موضعی با تره تینوئین در زخم های دیابتیک می تواند موجب تسریع در ترمیم زخم شود.

التیام زخم ، ترتینوئین ، دیابت شیرین ، موش