سهیلا اردکانی - استادیار گروه محیط زیست دانشکده علوم پایه دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
محمد معانی جو - دانشیار گروه زمین شناسی دانشکده علوم پایه دانشگاه بوعلی سینا همدان
هاله اسدی - دانش آموخته کارشناسی ارشد محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان

مقدمه و هدف: ایران در کمربند خشک و نیمه خشک جهان قرار گرفته و 90 درصد آب شیرین مورد نیاز در کشور از منابع آبزیرزمینی تامین میشود. با توجه به آلودگی روز افزون منابع آب قابل بهره برداری و اهمیت پایش مداوم آنها، در این مطالعه،نسبت به ارزیابی غلظت سرب، کادمیوم، مس و منیزیم منابع آب زیرزمینی دشت رزن و تهیه نقشه پهنه بندی عناصر اقدام شد.روش کار: 20 حلقه چاه در سطح دشت انتخاب و نمونه برداری از آنها طی فصول بهار و تابستان سال 1391 مطابق روشاستاندارد انجام شد . قرائت غلظت عناصر نیز پس از انجام آماده سازی نمونه ها از طریق هضم اسیدی، توسط دستگاه ICP انجام گردید. برای تهیه نقشه پهنه بندی عناصر و پردازش آماری داده ها نیز به ترتیب از نرم افزارها ArcGIS و SPSS استفاده شد. نتایج: میانگین غلظت سرب، کادمیوم، مس و منیزیم نمونه ها در فصل بهار به ترتیب برابر با 0/66±5/60، 0/04±0/21، 2/21±32/1 و 302/10±6990 و در فصل تابستان به ترتیب برابر با 0/46±4/86، 0/30±0/08، 25/55±3/63 و 215/65±3654/50 ppm می باشد. مقایسه میانگین غلظت عناصر در نمونه ها با رهنمود WHO بیانگر وجود اختلاف معنی دار (P<0/05) می باشد به طوری که میانگین غلظت تجمع یافته عناصر پایینتر از حد مجاز بود. نتیجه نهایی : گرچه در حال حاظر منابع آب زیرزمینی دشت رزن در معرض آلودگی بیش از حد مجاز به فلزات سنگین نیست اما استفاده بی رویه و بلندمدت از نهاده های کشاورزی و همچنین استقرار صنایع آلاینده می تواند ضمن تهدید منابع آب زیرزمینی این منطقه، تبعات غیر قابل جبرانی را نیز به دنبال داشته باشد.

آلودگی آب ، بهداشت محیط ، فلزات سنگین