فریدون پاداشت دهکایی - مربی پژوهش، کارشناس و تکنسین، موسسه ی تحقیقات برنج کشور، رشت، بخش گیاهپزشکی
مجید نحوی - مربی پژوهش، موسسه ی تحقیقات برنج کشور، رشت، بخش اصلاح بذر
منوچهر ایزدیار - دانشیار پژوهش، موسسه ی تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران
ابراهیم دودایی نژاد - مربی پژوهش، کارشناس و تکنسین، موسسه ی تحقیقات برنج کشور، رشت، بخش گیاهپزشکی

برای تعیین خسارت محصول برنج ناشی از بیماری بلاست Magnaporthe grisea در مراحل مختلف رشد، آزمایشی مزرعهای در مؤسسه تحقیقات برنج ایران، رشت اجرا گردید. رقم برنج بومی هاشمی در کرت هایی به ابعاد 3×4 متر و در چهار تکرار برای هر مرحله از ارزیابی(تیمار) نشاکاری گردید. سپس در مراحل ٤٠و٥٠ روز پس از نشاکاری 15و25 روز پس از ظهور خوشه و همزمان با برداشت، به ترتیب درصد آلودگی سطح برگ و بلاست خوشه از نمونه های تهیه شده از کرتهای آزمایشی در شرایط آلودگی طبیعی اندازه گیری شدند. پس از هر مرحله از ارزیابی بیماری، با مصرف قارچکش تریسیکلازول از توسعه بیماری در تیمار مذکور جلوگیری بعمل آمد. در هر مرحله از ارزیابی از آنالیز رگرسیون خطی برای محاسبه درصد خسارت محصول ناشی از بلاست برگ و خوشه استفاده گردید. فقط معادله R2 = 0/91 وy =-0/74+0/5x برای تعیین خسارت محصول y کیلوگرم ناشی از درصد بلاست خوشه x و در مرحله برداشت از تیماری که در تمام مراحل رشد از قارچکش استفاده نشده بود، معنیدار تشخیص داده شد. بعلاوه این تیمار تأثیر بیشتری در افزایش دانه های پوک نسبت به سایر تیمارها داشته است. مصرف سطوح مختلف کود اوره تأثیر معنی داری در ایجاد تفاوت در میزان بیماری بلاست و افزایش آن، به علت دمای بالا در بیشتر مراحل حساس دوره رشد برنج نشان نداد.

برنج، بیماری بلاست، خسارت محصول Magnaporthe grisea،آلودگی طبیعی