حسین رنجبر اقدم - استادیار بخش تحقیقات کنترل بیولوژیک موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
راحله محمودیان - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه حشره شناسی کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

در این تحقیق تأثیر ارقام مختلف برنج به عنوان حلقه اول زنجیره غذایی بر فراسنجه های جدول زندگی و رشد جمعیت زنبور پارازیتوئید Trichogramma brassicae به عنوان حلقه سوم زنجیره غذایی، بررسی شد. در این راستا، چهار رقم برنج رایج در استان مازندران شامل دو رقم زودرس طارم محلی و طارم هاشمی و دو رقم دیررس فجر و ندا به عنوان میزبان های کرم ساقه خوار برنج انتخاب شدند. ساقه خوار برنج روی هر یک از ارقام ذکرشده دو نسل پرورش داده شد. تخم های نسل دوم آفت داخل لوله های آزمایش برای پارازیتیسم در معرض زنبور قرار داده شدند. براساس اطلاعات ثب تشده، مهم ترین فراسنجه های جدول زندگی زنبور پارازیتوئید مورد بررسی شامل نرخ بقا lx بارآوری ویژه سنی mx احتمال بقا px احتمال مرگ dx اختلاف بین نسبت بقا در دو سن متوالی dx و امید به زندگی exو فراسنجه های رشد جمعیت شامل نرخ خالص تولیدمثل R0 نرخ ذاتی افزایش جمعیت rm نرخ متناهی افزایش جمعیت λ متوسط مدت زمان یک نسل Tو مدت زمان لازم برای دو برابر شدن جمعیت DT برآورد شد.

پارازیتوئید تخم، جمعیت، دموگرافی، کنترل بیولوژیک Trichogramma