محمد حسن غلامی - کارشنایس ارشد علوم سیاسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی،تاکستان، ایران
فاضل فیضی - استادیار گروه روابط بین الملل، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی،تاکستان، ایران

این پژوهشی به بررسی رابطه نفت و دموکراسی در ایران، بعد از اصلاحات ارضی و سالهای ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۷ می پردازد و از خلال سیاستهای اقتصادی - نفتی حکومت محمدرضا پهلوی، تاثیرات نقشی (حکومت رانتیر) در ساخت اجتماعی - سیاسی ایران را مورد تبیین و تحلیل قرار می دهد. اهداف اصلی این تحقیق عبارتند از: شناخت و بررسی وضعیت سیاسی و اجتماعی ایران در سالهای ۴۲ تا ۵۷ با توجه به بالا رفتن قیمت نفت و سیاست های سیاسی و اقتصادی و بررسی و شناخت ارتباط درآمدهای نفتی و خودکامگی فردی در ساختار سیاسی ایران در زمان پهلوی دوم. آنچه به عنوان نتیجه از این تحقیق حاصل می شود این نکته است که رابطه معناداری میان تحصیل دارابودن دولت و ماهیت غیردموکراتیک آن وجود دارد. با عبارت دیگر بی نیازی اقتصادی و درآمدی دولت از جامعه، علت سرشت غیردموکراتیک رژیم های رانتیر است. دولت ایران به رهبری محمدرضا شاه در سال های ۱۳۴۲-۱۳۵۷ با افزایش درآمدهای نفتی الگوی ایجاد ثبات سیاسی نه از طریق مشارکت فراینده مردم در عرصه های مختلف اجتماعی بلکه از راه زور و سرکوب معطوف به منافع قدرت سیاسی را در پیش گرفت.

نفت، درآمدهای نفتی، دموکراسی، حکومت محمدرضا پهلوی