آزاده اسفندیاری - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، استادیار، استاد و استادیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
تکتم سادات تقوی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، استادیار، استاد و استادیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
مصباح بابالار - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، استادیار، استاد و استادیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
مجتبی دلشاد - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، استادیار، استاد و استادیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

به منظور بررسی تأثیر نیتروژن بر شاخص های رشد گیاه گوجه فرنگی گلخانه ای و تأثیر بستر در هدر رفت و جذب نیتروژن، دو محلول غذایی(محلول غذایی کامل و محلول غذایی با ٣٠ % کاهش نیتروژن) و سه بستر کشت (زئولیت غنی شده با نیتروژن و پرلیت، زئولیت خام و پرلیت و سرانجام پرلیت) به صورت کرت خرد شده و طرح بلوک کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از ٦ ماه کشت نشان داد که شاخص سطح برگ و سرعت توسعه برگ با کاهش غلظت نیتروژن کاهش پیدا کردند. بستر دارای زئولیت سبب بهبود فاکتورهای رشد، مانند طول ساقه، تعداد برگ، سرعت طویل شدن ساقه، سرعت توسعه برگ و سرعت رشد محصول و افزایش عملکرد گردید و استفاده از زئولیت غنی شده باعث کاهش نیتروژن وارد شده به پساب کشت شد. میزان نیتروژن ذخیره شده در برگ های جوان با کاهش غلظت نیتروژن کاهش یافت، ولی این کاهش در بستر دارای زئولیت غنی شده و استفاده از محلول دارای نیتروژن کاهش یافته دیده نشد. در مجموع نتایج حاکی از امکان استفاده موفقیت آمیز از زئولیت برای پرورش گوجه فرنگی به همراه کاهش نیتروژن محلول غذایی و کاهش مقدار این عنصر در پساب کشت بود.

نیتروژن، زئولیت غنی شده، بستر، شاخص های رشد، پساب