معصومه لایق - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، استاد و استادیار، دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
غلامعلی پیوست - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، استاد و استادیار، دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
جبیب اله سیمع زاده - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، استاد و استادیار، دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
محمد خصوصی - دانشیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

به منظور بررسی اثرات شوری محلول غذایی بر رشد، عملکرد و صفات کیفی گوجه فرنگی (Lycopersicon esculentum Mill. cv. Falkato) در سیستم کیسه ای، آزمایشی در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی بل چهار سطح هدایت الکتریکی 1/5 (شاهد) 3/5، 5/5 و 6/5 دسی زیمنس بر متر و سه تکرار صورت گرفت. شاخص های رشدی از جمله عملکرد کل، عملکرد بازار پسند و غیر بازارپسند، تعداد، قطر، خشک و میانگین وزن میوه، تعداد و سطح برگ و تعداد گل در خوشه و همچنین برخی صفات کیفی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش هدایت الکتریکی محلول غذایی، عملکرد کل، میانگین وزن میوه و شاخص سطح برگ به طور معنی داری کاهش یافت، در حالی که درصد ماده خشک میوه روندی افزایشی داشت. بیشترین عملکرد از تیمار محلول شاهد و تیمار 3/5 دسی زیمنس بر متر به ترتیب با 14/33 و 13/25 کیلوگرم در متر مربع به دست آمد که اختلاف معنی داری بین این دو تیمار وجود نداشت. اما تفاوت آنها با عملکرد تیمارهای 5/5 دسی زیمنس بر متر (10/18 کیلوگرم در متر مربع ) و 6/5 دسی زیمنس بر متر (9/73 کیلوگرم در متر مربع ) معنی دار بود (P=<0/01). همچنین با طبقه بندی میوه ها براساس قطر میوه، در سه درجه مشخص شد که با افزایش هدایت الکتریکی محلول غذایی درصد میوه های درجه یک کاهش ولی درصد میوه های درجه دو و سه افزایش می یابد که این خود عامل مهمی در کاهش محصول بازار پسند است. تعداد میوه، تعداد برگ و تعداد گل در خوشه در تیمارهای آزمایشی اختلاف معنی داری نشان ندادند. به طور کلی افزایش هدایت الکتریکی یا به عبارتی افزایش سطح شوری در محلول غذایی کشت های بدون خاک تا 3/5 دسی زیمنس بر متر، تاثیر معنی داری بر عملکرد و برخی از اجزای آن ندارد و نتایج نزدیک به هدایت الکتریکی نرمال، جهت پرورش گوجه فرنگی را سبب می شود. اما در سطوح بالاتر عملکرد با شدت بیشتری تحت تاثیر این عامل بوده و کاهش معناداری را نشان می دهد. همچنین با افزایش هدایت الکتریکی محلول غذایی، میزان مواد جامد محلول اسید قابل تیتر، هدایت الکتریکی عصاره میوه، درصد ماده خشک میوه و میزان ویتامین ث به طور معنی داری افزایش می یابد. این در حالی است که pH عصاره میوه تفاوت معنی داری نشان نمی دهد. افزایش سطوح شوری محلول غذایی همچنین سبب کاهش مقادیر پتاسیم، نیتروژن، کلسیم و افزایش مقادیر سدیم و کلر در میوه می شود.

تنش شوری، گوجه فرهنگی، کلرید سدیم، کشت بدون خاک