علی اسید کنگرشاهی - دانشجوی دکتری خاکشناسی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران و عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، بخش خاک و آب
غلامرضا ثواقبی - دانشیار دانشکده فنی و مهندسی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
نگین اخلاقی امیری - استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، بخش اصلاح و تهیه نهال و بذر

به منظور کاهش تناوب باردهی نارنگی انشو، آزمایشی در قالب بلوک های کامل تصادفی با 5 تکرار و 6 تیمار به مدت چهار سال انجام شد. تیمارها شامل : 1. شاهد ( مصرف متعادل عناصر غذایی براساس آزمون برگ و پیش بینی عملکرد محصول )؛ 2. مصرف پاییزه نیتروژن (N- NH4)؛ 3. هرس بهاره؛ 4. محلول پاشی زمستانه اوره؛ 5. محلول پاشی تابستانه اوره؛ 6. محلول پاشی اوره همراه با مصرف پاییزه نیتروژن (N-NH4) و هرس بهاره بود. عملکرد میوه و شاخص تناوب باردهی برای کلیه تیمارها به دست آمد. نتایج سال اول آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد در این سال، متعلق به تیمار 6 ( محلول پاشی اوره همراه با مصرف پاییزه نیتروژن و هرس بهاره ) بود به طوری که عملکرد در این تیمار 274 کیلوگرم به ازای هر درخت بود که نسبت به تیمار شاهد 28 درصد افزایش داشت. در سال دوم آزمایش نیز بیشترین عملکرد متوسط میوه از تیمار 6 حاصل گردید به طوری که عملکرد متوسط به ازای هر درخت از 65 کیلوگرم درتیمار شاهد به 198 کیلوگرم در این تیمار رسید. نتایج سال سوم آزمایش که سالی کم محصول (off year) بود نشان داد که بیشترین عملکرد متوسط میوه از تیمار 3 (هرس بهاره) حاصل گردید به طوری که عملکرد متوسط به ازای هر درخت از 84 کیلوگرم در تیمار شاهد به 232 کیلوگرم دراین تیمار افزایش یافت. نتایج سال چهارم آزمایش که سال آور (on year) بود نشان داد که بیشترین عملکرد ( عملکرد متوسط 307 کیلوگرم به ازای هر درخت ) از تیمار شاهد حاصل شد. مقایسه عملکرد تیمارهای مختلف در سال های متوالی نشان می دهد که کلیه تیمارها تناوب باردهی را نسبت به شاهد تعدیل کردند. اما در تیمار محلول پاشی اوره همراه با مصرف پاییزه نیتروژن و هرس بهاره سیکل سال آوری تقریباً از بین رفت و عملکرد در کل سال های آژمایش به حد قابل قبولی رسید. همچنین نتایج نشان داد که تیمار محلول پاشی اوره همراه با مصرف پاییزه نیتروژن و هرس بهاره کمترین مقدار شاخص تناوب باردهی را به خود اختصاص داد و تیمار شاهد، بیشترین مقدار شاخص سال آوری را نسبت به بقیه تیمارها نشان داد. لذا نظر به اینکه در تیمار محلول پاشی اوره همراه با مصرف پاییزه نیتروژن و هرس بهاره تناوب باردهی تقریباً از بین رفته و عملکرد در کل سال های آزمایش به حد قابل قبولی رسیده است به کارگیری این تیمار در باغ های مرکبات شمال می تواند از نظر اقتصادی برای باغ داران منطقه مقرون به صرفه باشد.

شاخص تناوب باردهی، محلول پاشی تابستانه و زمستانه اوره، مصرف پاییزه نیتروژن، هرس