عزیزاله خندان میرکوهی - استادیار، دانشجوی سابق کارشناسی ارشد و استادیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
فروغ ظفرفرخی - استادیار، دانشجوی سابق کارشناسی ارشد و استادیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
محمدرضا طاهری - استادیار، دانشجوی سابق کارشناسی ارشد و استادیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
فرهاد رجالی - استادیار، موسسه تحقیقات خاک و آب کشور، بخش بیولوژی خاک، کرج

به منظور بررسی اثر گونه های مختلف قارچ آرباسکولار میکوریز بر کارایی جذب آب و برخی شاخص های رشد گیاه زینتی استئوسپرموم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با شش تکرار در شرایط گلخانه ای اجرا شد. همزیستی تعداد 22 گونه قارچ میکوریزی مختلف با این گیاه در این آزمایش مطالعه شد. نتایج نشان داد که قارچ آرباسکولار میکوریز Glomus mossea CA و Glomus mossea st6 نسبت به قارچ های دیگر اثر قابل توجهی بر شاخص های رشدی استئوسپرموم داشت. تلقیح گیاهان با قارچ Glomus mossea CA کارایی مصرف آب در گیاه را نسبت به گونه های دیگر افزایش داد. در قارچ Glomus sp. St2 نیز به رغم میزان کلون سازی کم آن با گیاه استئوسپرموم و عدم تأثیر مثبت آن در ویژگی های ریشه این گیاه، کارایی جذب آب بالایی مشاهده شد. قارچ های Glomus mossea St2 و Glomus sp St2 رابطه همزیستی مؤثری با این گیاه نداشتند و تأثیر دیگر گونه های میکوریزی در حد متوسط بود. علاوه بر آن گیاهان تلقیح شده با قارچ Glomus mossea st6 نسبت به گیاهان تلقیح شده با گونه های دیگر، به طور معنا داری وزن تر ریشه، طول ریشه و سطح ریشه بیشتری داشتند. بنابراین، نشان داده شد که تلقیح گیاه استئوسپرموم با گونه های مختلف قارچ آرباسکولار میکوریز بسته به گونه استفاده شده منجر به بهبود برخی شاخص های رویشی در این گیاه می شود و ثابت شد که گیاه زینتی استئوسپرموم در پاسخ به گونه های مختلف قارچ های آرباسکولار میکوریز واکنش متفاوتی نشان می دهد.

ایزوله قارچ، تلقیح ریشه، فسفر، کلون سازی، گیاه زینتی