علی مؤمن پور - دانشجوی سابق دکتری و دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
علی ایمانی - دانشیار، موسسه نهال و بذر کرج، کرج، ایران
داود بخشی - دانشجوی سابق دکتری و دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
حامد رضایی - استادیار، موسسه آب و خاک کرج، کرج، ایران

ترکیب پایه و پیوندک، خصوصیات رشدی و غلظت عناصر غذایی برگ و ریشه بادام را در شرایط شوری، تحت تأثیر قرار می دهد. در این پژوهش، آثار شوری آب بر خصوصیات رشدی و غلظت عناصر غذایی برگ و ریشه تعدادی از ژنوتیپ ها و ارقام بادام بررسی شد. ژنوتیپ های مطالعه شده شامل مامایی، نان پاریل، A200 و 25-1 پیوند شده روی پایه GF677 و پایه GF677 (پیوند نشده) و شوری آب آبیاری شامل 0، 1/2، 2/4، 3/6 و 4/8 گرم در لیتر نمک بودند. نتایج نشان داد با افزایش شدت شوری، قطر پیوندک، ارتفاع پیوندک، تعداد برگ تولیدی و درصد برگ های سبز کاهش یافت و در مقابل، درصد برگ های نکروزه و ریزش یافته افزایش یافت. همچنین در تمامی ژنوتیپ های مطالعه شده، بیشترین مقدار کلر و سدیم، نسبت سدیم به پتاسیم، سدیم به کلسیم، سدیم به منیزیم، سدیم به فسفر و کمترین مقدار کلسیم، منیزیم، فسفر و مس در برگ و ریشه و کمترین غلظت آهن در ریشه، در شوری 9/8 دسی زیمنس بر متر، مشاهده شد. ژنوتیپ 25-1 در تمامی سطوح شوری، دارای کمترین مقدار کلر و سدیم، کمترین نسبت های سدیم به پتاسیم، سدیم به کلسیم، سدیم به منیزیم و سدیم به فسفر بود. این ژنوتیپ، توانست در شوری 7/3 دسی زیمنس بر متر، از طریق افزایش پتاسیم ( 1/19 درصد)، مس (9/56 قسمت در میلیون)، آهن (27/48 قسمت در میلیون) و روی (66/80 قسمت در میلیون)، به مقدار بیشتری از سایر ژنوتیپ های مطالعه شده، با آثار مخرب سدیم مقابله کند. در مجموع ژنوتیپ 25-1 و رقم مامایی به ترتیب، متحمل ترین ژنوتیپ و حساس ترین رقم به شوری تشخیص داده شدند.

بادام، پایه GF677 ، تنش شوری، عناصر پرمصرف، عناصر کم مصرف، رقم مامایی، ژنوتیپ 25-1