ارزیابی پاسخ به تنش کم آبی در اکوتیپ های مختلف آویشن دنایی (Thymus daenensis subsp. daenensis) با استفاده از شاخص های تحمل تنش

به منظور ارزیابی تحمل به تنش کم آبی آویشن دنایی ( Thymus daenensis subsp. daenensis)، بذر هشت اکوتیپ جمع آوری شده از مناطق مختلف، پس از تولید نشا در گلخانه، در مزرعه پردیس کشاورزی دانشگاه تهران در شرایط مختلف آبی کشت شد. آزمایش به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل سطوح مختلف آبیاری نرمال، قطع آبیاری در مرحله رویشی و قطع آبیاری در مرحله زایشی و عامل فرعی، هشت اکوتیپ مختلف ( ملایر 1، ملایر 2، جوزان، اراک، خانه میران بالا، خانه میران پایین، زاغه و شازند) بود. برداشت گیاهان در مرحله تمام گل انجام گرفت و وزن خشک، درصد اسانس و شاخص های تحمل به تنش اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اکوتیپ ها، تحت تیمارهای مختلف از لحاظ میزان اسانس، واکنش های متفاوتی نشان دادند. به طور کلی، افزایش شدت تنش موجب کاهش ماده خشک شد. همبستگی قوی بین عملکرد ماده خشک با شاخص های تنش مشاهده شد. شاخص های میانگین هندسی ( GMP )، شاخص تحمل به تنش ( STI )، میانگین حسابی ( MP ) و میانگین هارمونیک ( HAM ) مناسب ترین شاخص ها برای انتخاب اکوتیپ های متحمل و برتر شناخته شدند. بر اساس مجموع این شاخص ها، اکوتیپ های اراک، خانه میران بالا و خانه میران پایین اکوتیپ های برتر برای مطالعات آتی انتخاب شدند. به طور کلی، این گیاه تحمل بالایی به تنش کم آبی نشان می دهد و گزینه مناسبی برای کشت در شرایط کم آبی و دیم است.

Keywords:

آویشن دنایی , اسانس , تنش کم آبی , شاخص های تحمل