محبوبه زارع - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه معماری، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
علیرضا دانش پور - استادیار گروه معماری، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

معماری، به رغم همه تفاوت هایی که سرزمین ایران داشته و در شکل آن تاثیر فراوانی گذاشته دارای ویژگی های ذاتی، پویا و تدریجی است، که آن را هویت می نامند. واژه شناسی هویت، ما را به انسان، معماری و مولفه های تمیز دهنده ی آن می رساند. توجه به مفهوم هویت نه فقط به عنوان یک هنجار، بلکه راهگشای بسیاری از مسایل از جمله معماری امروز خواهد بود. هویت تنها یک صفت نیست و مفهومی بیش از صفت را دارا است. ذکر این نکته لازم است که توجه به هویت در معماری در این پژوهش مهم است چرا که هویت مشخص می کند که توجه به چه بخش از گذشته حایز اهمیت است. اما نکته ای که در این میان چالش ایجاد می کند عدم توجه به مقوله هویت در معماری امروز است. هدف از نگارش این پژوهش بررسی یکسری از عواملی است که نقش به سزایی در باز زنده سازی هویت ایرانی- اسلامی در معماری ایرانی را دارند. شناخت هویت و مولفه های تاثیر گذار آن در معماری، برای ساخت و ساز لازم است. شناسایی و بررسی عوامل و مولفه های موثر در شکل گیری هویت ایرانی- اسلامی راهکاری موثر برای درک مفهوم هویت در معماری امروز ایران خواهد بود. می توان با شناسایی و بررسی واحیاء اصول شکل دهنده هویت معماری ایرانی- اسلامی، در جهت پایداری اجتماعی و توسعهی پایدار گامی بزرگ برداشت. در این پژوهش جهت گردآوری مطالب و اطلاعات از روش های کتابخانه ای، اسنادی و تجزیه و تحلیل محتوا استفاده گردیده است و در نهایت نتیجه ی کلی این پژوهش این است با بازیابی عوامل موثر در ایجاد هویت به خصوص در معماری و سبک ایرانی- اسلامی، می توان به هویت از دست رفته و فراموش شده دست یافت.

هویت، معماری اسلامی