پیامدهای فضایی– مکانی خشکسالی دهه های اخیر در شهر صفی آباد

سکونتگاه های انسانی همواره در معرض انواع مخاطرات طبیعی و انسانی بوده است. در میان مخاطرات طبیعی، خشکسالی یکی از بلیه هایی است که هم تابع چگونگی رفتار بشر در زیست کره بوده و هم بر زندگی انسانی اثرگذار است. به منظور تعدیل، خنثی سازی و مقابله با آثار مخرب خشکسالی، شناخت دقیق اثرات فضایی مکانی این پدیده و هم چنین مکانیزم عمل کنندگی آن در فضای جغرافیایی از اقدامات اساسی به شمار می آید. منطقه خراسان شمالی در شمال شرق ایران به عنوان یکی از استان های روستانشین و شهرنشین، در سال های اخیر با خشکسالی شدید مواجه بوده است. در این مقاله سعی شده تا ضمن بررسی و واکاوی پیامدهای خشکسالی در شهر صفی آباد، مکانیزم این اثرات نیز تبیین گردد. داده های مورد نیاز به دو روش اسنادی و میدانی گردآوری شده است. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با بهره گیری از آزمون های آماری انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه، شهر صفی آباد و 137 خانوار که مشتمل بر 453 نفر به عنوان نمونه تعیین و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده است. نتایج نشان داد در پی خشکسالی های اخیر، بنیان های طبیعی تولید (آب و خاک) آسیب دیده است. به سبب رکود راندمان بخش کشاورزی، نابسامانی اقتصاد شهری به وجود آمده است. به تبع شرایط نامطلوب اقتصادی، در بعد اجتماعی نیز شهر صفی آباد مسایل عدیده ای را متحمل شده است. سرانجام با نامناسب سازی محیط شهری صفی آباد برای زیستن شهری و رونق واگرایی از شهری، زمینه ناپایداری حیات شهری صفی آباد تشدید شده است.

Keywords:

مخاطرات طبیعی , خشکسالی , اقتصاد شهری , ناپایداری , شهر صفی آباد