اولویت بندی نقاط حادثه خیز با استفاده از روش های تحلیل آمار تصادفات و تحلیل سلسله مراتبی AHP (مطالعه موردی محور ساری-قایمشهر)

ایمنی، یکی از عوامل اصلی تمایل به سفر در جادههای برون شهری است. یکی از شاخص های کمی نشانگر ایمنی، تصادفات هستند. تصادفات جاده ایاصلی ترین عامل اتلاف سرمایه های ملی و یکی از عوامل اصلی در عقب ماندگی در توسعه پایدار کشورها محسوب می گردند. بطور تقریبی بر اساس آمارWHO هزین های اقتصادی تصادفات، در کشورهای کم درآمد، 1 درصد از تولید ناخالص ملی (GNP)، در کشورهای با درآمد متوسط، 1.5 درصد و در کشورهای ثروتمند، 2 درصد تولید ناخالص ملی، محاسبه شدهاست. از جمله روش های شناسایی میزان خطر پذیری یک محور، تحلیل آمار تصادفاتاست. یکی از نتایج بررسی آمار تصادفات، شناسایی نقاط حادثه خیز آن محور است. نقطه حادثه خیز، محدودهای از مسیر بوده که به دلایل خاصی مانند مشکلات فیزیکی و نواقص محور و یا مشکلات رفتار رانندگی، تصادفات بصورت قابل توجهی متفاوت از سایر محدودههای راه بوده و بررسی آن مقطع ازمسیر ضرورت می یابد. در این تحقیق، ابتدا محور ساری-قایمشهر قطعهبندی شده و آمار تصادفات محور بر این اساس تحلیل شدهاست. سپس با توجه بهروشهای تعیین نقاط حادثه خیز شامل؛ روش فراوانی، شدت، نرخ تصادفات و نرخ بحرانی، اولویت بندی حادثه خیز بودن مقاطع مختلف صورت گرفته شد.آنچه که مطرح است، عدم تطابق اولویت قطعه های حادثه خیز، در روش های مختلف است. به طوریکه سازمان های مربوطه در تصمیم بر انتخاب اولویتبندی نقاط حادثه خیز با روشهای آماری مختلف دچار مشکل میشوند. برای رفع این مشکل با روش تحلیل سلسله مراتبی AHP و پرسش از 15 کارشناسان ایمنی در تخصص حمل و نقل و راه و ترابری، اولویت بندی روش های حادثهخیز و ارایه وزن های هر روش صورتپذیرفت. سپس با یک روش ابتکاری وزنروشها در مقدار محاسبه شده حادثهخیزی هر قطعه در هر روش، تلفیق و در نهایت اولویتبندی نهایی هر قطعه از نقطه نظر حادثهخیز بودن انجام گرفت، کهنتیجه آن اولویت بندی نقاط حادثه خیز با د نظرگرفتن همه روش های بکار رفته آماری بوده است.

Keywords:

تصادفات جاده ای , ایمنی , نقاط حادثه خیز , AHP