فرهاد یوسفی مقدم - دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه تهران، پردیس کیش
رویا بلاغی - دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه تهران، پردیس کیش

این مطالعه نشان می دهد که رضایتمندی کاربر یک متغیرذهنی است که می تواند متاثر از عوامل مختلفی نظیر: اثربخشی سیستم، اثربخشی کاربر، تلاش کاربر و ویژگی ها و انتظارات کاربر واقع شود. هدف اصلی یک سیستم بازیابی اطلاعات (IR) تامین نیازهای کاربرانش می باشد. سیستم های بازیابی اطلاعات با استفاده از یک ستراتژی بازیابی خودکار تلاش می کنند اسناد مرتبط بیشتری را برای کاربر نمایان ساخته به نحوی که تا حد ممکن هیچ سند غیرمرتبطی بازیابی نگردد. در شاخه بازیابی اطلاعات، ارزیابی سیستم بازیابی اطلاعات نقشی اساسی ایفا می کند. در این خصوص، ارزیابی میزان کیفیت و اثربخشی بازیابی مهمترین نوع ارزیابی سیستم می باشد که تعیین کننده آن است که یک سیستم، تا چه اندازه قادر به انطباق، بازیابی و رتبه بندی اسنادی است که به نیاز اطلاعاتی کاربر مرتبط می باشد. بنابراین ارزیابی کنندگان سیستم های بازیابی اطلاعات برای دستیابی به رضایتمندی کاربر و استفاده از آن به عنوان معیاراثربخشی سیستم، باید کلیه عوامل را همواره مدنظر قرار دهند. در ادبیات پژوهشی بحث هایی در مورد کابردپذیری یا کاربرد رضایتمندی کاربر به عنوان معیار اثربخشی سیستم وجود دارد. کاربران از سیستمی با اثربخشی بالاتر در مقایسه با سیستم کمتر موثر، رضایت بسیار بیشتری داشتند. هرچند تحقیقات زیادی انجام شده است که به اهمیت رضایتمندی کاربر به عنوان معیاری برای ارزیابی سیستم IR اشاره می کنند، اما مطالعه جامعی وجود ندارد که عوامل تاثیرگذار بررضایتمندی کاربر را مورد پژوهش قرار دهد. در این مقاله، ابتدا رضایتمندی کاربر و سپس عوامل تاثیرگذار برآن را تعریف می کنیم: اثربخشی سیستم، اثربخشی کاربر، تلاش کاربر و ویژگی های کاربر. سپس کارهای گذشته در این مطالعه را مطرح می کنیم. عوامل انسانی و اختلافات فردی، به عنوان یک جنبه کلیدی برای شناخت رفتارهای جستجوی کاربران شناخته شدند. به عقیده ما، در هر آزمایش نباید یک عامل درنظر گرفته شود، زیرا رضایتمندی کاربر به راحتی متاثر از سایر عوامل مخدوش کننده، نتایج، واقع شده و بر نتایج بدست آمده از یک آزمایش تاثیر می گذارند.

بازیابی اطلاعات، رضایت کاربر، سیستم های بازیابی اطلاعات