تاثیر مشارکت بهره برداران در مدیریت بحران خشکسالی و استفاده اقتصادی ازمنابع آب و خاک در مناطق معتدل و مرطوب

برنجکاری در گیلان نقش بسیار مهمی در اقتصاد خانوار بومی منطقه دارد. بیش از 76 % از مجموع کشت استان مختص برنج است و حدود 40 % از خانوارهای گیلانی به امر برنجکاری مشغول هستند. با توجه به قرار گرفتن بخش عمده اراضی برنجکاری استان در محدوده شبکه آبیاری وزهکشی سفیدرود وابسته بودل میزان باقی مانده s سطوح زیر کشت به منابع پتانسیل های داخلی ( بارش، رودخانه های فصلی و دایمی، آب بندانها، چاه ها و چشمه ها)، وقوع هر پیشامدی که بر جریان ورودی سد به داخل شبکه آبیاری خلل وارد نماید و یا میزان آب قابل استحصال منابع داخلی را تحت تاثیر قرار دهد، منجر به شکل گیری خشکسالی اقلیمی در استان و درصورت ادامه نقصان جریان های شکل دهنده ذخیره سد یا بارش های به هنگام خصوصا در ماه های داشت و نگهداری از محصول، به خشکسالی هیدرولوژی و کشاورزی می انجامد. دراین تحقیق به روش مدیریت خاص خشکسالی در استان و بررسی روش های سهیم نمودن بهره برداران در کاهش اثرات خشکسالی پرداخته می شود. نتایج این تحقیق نشان می دهد باوجود شرایط کاملا متفاوت حاکم بر استان های مرطوب از نظر بارندگی، درجه حرارت و حاصلخیزی خاک، از اولین نشانه های بروز خشکسالی تا کنترل آن در مرحله تاثیرات اقتصادی اجتماعی ، اعمال مدیریت منابع در کنار مدیریت مصرف از طرحهای زود بازده و قابل اجراست که طی دو دهه اخیر نسبت به سایر روش ها نظیر ساخت و اجرای طرح های آبی، جواب قانع کننده تری برای استان در پی داشته است. ضمن آنکه معضل کم آبی استان می تواند با نظارت دقیق بر ارکان سه گانه مدیریت منابع آب شامل ذخیره، بهبود راندمان و تغییر ساختار مصرف از یک تهدید دردوره هایی آتی به یک فرصت جهت پی ریزی الگوی کشت مناسب محصول برنج و استفاده ازارقام متناسب با ساختار تغییرات در منابع آب در دسترس و شرایط احتمالی درجه حرارت و هوا تبدیل گردد که برآورده شدن بخش زیادی از موارد یاد شده، در گرو همکاری و مشارکت آب بران به عنوان بازوهای عملیاتی دولت است

Keywords:

گیلان , خشکسالی , مدیریت منابع آب و خاک , بهبود الگوی مصرف , مشارکت بهره برداران