اکرم رمضانی - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
رحیم حداد - دانشیار، گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
بهنام صداقتی - دانشجوی دکتری بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

پروانش (Catharanthus roseus) گیاهی دارویی است که به دلیل تولید آلکالوییدهای فراوان از جمله داروهای ضد سرطان وین کریستین و وین بلاستین اهمیت دارد. به لحاظ خصوصیات دارویی مهم آن، مطالعات بیوتکنولوژی مخصوصا کشت بافت این گیاه میتواند حایز اهمیت باشد. در این تحقیق به منظور بررسی کالوس زایی ریز نمونه ی ساقه درون شیشه پروانش، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی، با فاکتورهای تیمار هورمونی مختلف شامل هورمون kin در سه سطح (1 mg/l ,0.5 mg/l ,0 mg/l) و هورمون 2,4-D در سه سطح (2 mg/l ,1.5 mg/l ,1 mg/l) در سه تکرار اجرا شد. سپس 5 ویژگی مهم (درصد کالوس زایی، میانگین وزن کالوس، سرعت کالوس زایی، رنگ کالوس و جنس کالوس) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین میانگین وزن کالوس و سرعت کالوس زایی مربوط به محیط MS3 حاوی (1 mg/l 2, 4-D + 1 mg/l KN) بوده و بیشترین درصد کالوس زایی مربوط به محیط (1/5 mg/l 2,4-D + 0 mg/l KN) MS4بوده است. مشاهدات کیفی نیز نشان داد که کالوس های رشد کرده در محیط (1 mg/l 2,4-D + 0 mg/l KN) MS1 نرمتر و روشن تر بوده و برای تهیه سوسپانسیون سلولی مناسب میباشند.

پروانش، کالوس زایی، تنظیم کننده های رشد